Danh mục: Tin tức

Chiều 7-5, TAND tỉnh Bình Thuận tuyên hủy án sơ thẩm của TAND TP Phan Thiết, đình chỉ vụ tranh chấp nhà của vợ chồng ông Nguyễn Văn Mến (tức Men Nguyen – một “thần bài”, triệu phú đôla nổi tiếng trong làng poker ở Mỹ và thế giới). Theo tòa, giữa Mỹ và Việt Nam chưa có hiệp định tương trợ tư pháp nên bà Vân không thể căn cứ bản án của Mỹ để kiện đòi nhà. Nếu sau này có tranh chấp thì hai bên phải khởi kiện thành vụ án khác…

“Cặp đôi hoàn hảo” tan vỡ

Theo hồ sơ, ngày 25-5-2010, Tòa cấp cao Los Angeles tuyên chấp nhận cho ly hôn giữa bà Nguyễn Thị Tuyết Vân (ngụ TP Downey, quận Los Angeles, bang California, Mỹ) với chồng là ông Nguyễn Văn Mến. Trong phán quyết phân chia tài sản, ngoài vô số đồ trang sức mà bà Vân sở hữu, Men Nguyen còn có trách nhiệm trợ cấp hôn nhân, hỗ trợ cho bà Vân mỗi tháng 1.500 USD. Việc hỗ trợ này chỉ chấm dứt khi một trong hai người qua đời hoặc bà Vân tái hôn. Ngoài ra, bà Vân còn được sở hữu một căn nhà và đất tại Phan Thiết… Căn cứ bản án này, bà Vân về Việt Nam khởi kiện bà Hạnh (em ruột ông Mến, người đang quản lý, sử dụng nhà và đất nói trên) yêu cầu giao trả lại tài sản.

Vợ chồng “thần bài” khi còn mặn nồng. (Ảnh do Men Nguyen cung cấp)

Sơ thẩm thắng kiện

Quá trình khởi kiện, người nhà bà Vân cung cấp giấy tờ chứng minh nhà, đất do bà Vân đứng tên, mua năm 1992 trước khi kết hôn với ông Mến vào năm 1997. Sau này bà Vân cho bà Hạnh ở nhờ.

Tại phiên sơ thẩm, đại diện phía ông Mến nói: “Sau khi thắng một giải đấu lớn, ông Mến về Phan Thiết mua nhà, đất. Thời điểm trên ông Mến chưa được đứng tên do là Việt kiều nên nhờ bà Vân (lúc này đã sống chung như vợ chồng với ông Mến) đứng tên. Như vậy, đây không phải là tài sản của bà Vân. Tuy nhiên, ông Mến chỉ xin nhận một nửa tài sản”.

Sau khi xem xét, TAND TP Phan Thiết cho rằng nhà, đất trên bà Vân mua năm 1992. Đến năm 1997, ông Mến và bà Vân mới kết hôn nên không thể chấp nhận yêu cầu của ông Mến. Tòa chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Vân, buộc phía ông Mến phải giao trả nhà, đất cho bà.

Khởi kiện thành vụ án khác

Qua nghiên cứu vụ án, VKSND TP Phan Thiết đã quyết định kháng nghị cho rằng ông Mến và bà Vân sống chung với nhau từ năm 1990 là có thật. Cụ thể, tháng 12-1991 họ có con chung và bà Vân đi đăng ký khai sinh ghi tên cha là Nguyễn Văn Mến. Theo Nghị quyết 35 (năm 2000 của Quốc hội): “Nam và nữ sống chung với nhau như vợ chồng từ ngày 3-1-1987 đến 1-1-2001, trong thời hạn này dù không đăng ký kết hôn nhưng có yêu cầu ly hôn thì tòa án áp dụng các quy định về ly hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 để giải quyết”.

Ngoài ra, căn nhà trên mua vào thời điểm hai người đã có con chung, lời khai của người làm chứng cũng khẳng định ông Mến chính là người trực tiếp giao vàng mua căn nhà nên có căn cứ xác định nhà, đất trên là tài sản chung của ông Mến và bà Vân được hình thành trong thời kỳ hôn nhân. Do đó ông Mến yêu cầu được nhận nửa giá trị tài sản là có cơ sở.

Xử phúc thẩm hôm qua, TAND tỉnh Bình Thuận nhận định bà Vân căn cứ bản án của Mỹ khởi kiện đòi hết căn nhà trong khi giữa Mỹ và Việt Nam chưa có hiệp định tương trợ tư pháp nên không có hiệu lực pháp luật tại Việt Nam. Sau khi xem xét các chứng cứ, tòa xác định nhà, đất trên là tài sản chung giữa hai người trong hôn nhân. Như vậy, bà Vân nếu muốn khởi kiện đòi căn nhà trên thì căn cứ theo pháp luật Việt Nam, bà phải khởi kiện ở một vụ án khác…

PHƯƠNG NAM

(Nguồn: Báo pháp luật Tp.HCM)

Giá bán nhà thuộc SHNN theo NĐ 34/CP bao gồm tiền nhà và tiền sử dụng đất. Trong đó, tiền sử dụng đất được tính theo bảng giá đất do UBND TP ban hành hàng năm tại thời điểm ký hợp đồng và căn cứ vào vị trí khu đất. NĐ 34/CP cũng mở rộng thêm một số đối tượng được thuê nhà ở xã hội (NƠXH) thuộc SHNN, cụ thể: chưa sở hữu nhà ở, chưa được thuê, thuê mua NƠXH, chưa được cơ quan nhà nước hỗ trợ về nhà, đất dưới mọi hình thức hoặc sở hữu nhà ở nhưng có diện tích bình quân hộ gia đình dưới 5m² sàn/người hoặc hư hỏng dột nát.

Thêm một đối tượng được thuê NƠXH thuộc SHNN nữa là người thu nhập thấp, hộ nghèo có khó khăn về nhà ở nhưng có hộ khẩu thường trú hoặc hợp đồng lao động trong thời hạn 1 năm trở lên, có đóng bảo hiểm xã hội tại địa phương nơi có nhà ở cho thuê.

Sở Xây dựng TPHCM cũng cho biết, hiện trong năm 2013 TP phấn đấu sẽ hoàn thành 3.000 căn hộ NƠXH để giải quyết nhu cầu nhà ở cho cán bộ công chức, lực lượng vũ trang và người thu nhập thấp trên địa bàn TP. Ngoài việc xem xét, điều chuyển một số dự án nhà ở thương mại sang NƠXH và cơ cấu diện tích căn hộ, Sở Xây dựng kiến nghị UBND cân đối, điều chuyển một phần quỹ nhà tái định cư sang NƠXH. UBND TP đã căn bản đồng ý đề xuất của Sở Xây dựng.

Cụ thể, trong tháng 6, Sở Xây dựng sẽ công bố các dự án được điều chỉnh cơ cấu căn hộ; các dự án chuyển từ nhà ở thương mại sang NƠXH; các dự án có diện tích nhỏ; nhà ở thương mại diện tích dưới 70m²/căn và giá bán dưới 15 triệu đồng/m²; giới thiệu 3.000 căn hộ NƠXH sẽ được hoàn thành trong năm 2013 và các thủ tục, hồ sơ, đối tượng, điều kiện được mua, thuê mua NƠXH để người dân biết.

* Cùng ngày, Hà Nội đã khởi công xây dựng 2.500 căn hộ thuộc dự án nhà ở xã hội tại Khu đô thị Đặng Xá giai đoạn 2. Đây là dự án nhà ở xã hội có quy mô lớn trên địa bàn Hà Nội với tổng diện tích 6,2ha, tổng mức đầu tư 850 tỷ đồng.

Theo chủ đầu tư Tổng Công ty Viglacera, dự án sẽ có 3 loại căn hộ, trong đó 60% căn hộ có diện tích 33m², 20% căn hộ 44m² và 20% căn hộ 55m². Với việc thiết kế tối ưu, vật liệu đồng bộ được cung cấp trực tiếp từ các nhà máy đến công trình, ứng dụng công nghệ mới để rút ngắn thời gian thi công và giảm giá thành, dự kiến giá căn hộ thuộc dự án này sẽ dưới 9 triệu đồng/m². Theo kế hoạch, những căn hộ đầu tiên của dự án sẽ được bàn giao cho người mua trong dịp Tết Giáp Ngọ 2014 và hoàn thành toàn bộ dự án vào quý 2-2015, giải quyết chỗ ở cho 6.400 cư dân.

Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chi nhánh Gia Định vừa ký kết hợp đồng tài trợ tín dụng trị giá 1.800 tỷ đồng với Công ty CP Đức Khải để hỗ trợ công ty này tiếp tục thực hiện dự án Khu dân cư Phú Mỹ (The Era Town). Đây là dự án tái định cư điểm được UBND TP giao Công ty Đức Khải làm chủ đầu tư theo phương thức xã hội hóa. Dự án có diện tích gần 110.000m² tọa lạc tại quận 7, TPHCM với tổng vốn đầu tư 5.535 tỷ đồng.

HẠNH NHUNG – BÍCH QUYÊN

(Nguồn: Báo Sài Gòn Giải Phóng)

Theo đó, vào ngày 4.6, Công tố Ronald C.Machen Jr và Giám đốc Cục An ninh ngoại giao (Bộ Ngoại giao Mỹ) Gregory B.Starr thông báo viên chức ngoại giao nước này Michael Todd Sestak (41 tuổi) đã bị bắt với cáo buộc âm mưu lừa gạt nước Mỹ, âm mưu hối lộ và lừa đảo visa. Vốn dĩ, ông này đứng đầu bộ phận visa không di dân tại Phòng Lãnh sự thuộc Tổng lãnh sự quán Mỹ ở TP.HCM từ tháng 8.2010 – 9.2012.

Xếp hàng xin visa tại Tổng lãnh sự quán Mỹ ở TP.HCM – Ảnh: Trung Hiếu

Chiều 4.6, ông Sestak đã trình diện trước thẩm phán Deborah A.Robinson tại Tòa án liên bang Washington D.C. Trước đó, vào ngày 13.5, viên chức trên bị bắt tại California và bị tạm giữ không cho tại ngoại sau buổi tường trình tại Tòa án trung tâm California. Sau đó, Sestak bị chuyển đến Washington D.C, nơi đã tiếp nhận cáo trạng hình sự chống lại ông vào ngày 6.5. Thẩm phán dự thẩm Robinson phán quyết rằng Sestak tiếp tục bị tạm giữ trong khi những thủ tục tòa án được tiến hành.

Thông cáo Bộ Tư pháp Mỹ trích dẫn bằng chứng từ nhà chức trách cho biết từ hồi tháng 3.2012, Sestak bắt đầu nhận hối lộ để cấp visa sang Mỹ. Ông đã thông đồng với công dân Mỹ lẫn công dân Việt Nam để thiết lập đường dây bán visa. Các đồng phạm của Sestak tiếp xúc những khách hàng ở cả Việt Nam và Mỹ để mồi chài với lời hứa hẹn sẽ hoàn trả lại chi phí nếu không được cấp visa. Họ còn khẳng định có thể sẽ “giải quyết” được cho cả những người từng bị từ chối cấp visa vào Mỹ. Thậm chí, đường dây trên còn mồi chài bằng cách gợi ý những ai được cấp visa rồi có thể ở lại quá hạn và “biến mất” tại Mỹ. Ai đồng ý “mua visa” sẽ được sắp xếp để Sestak phỏng vấn tại Tổng lãnh sự quán Mỹ nhằm đảm bảo quá trình cấp visa được đảm bảo. Đổi lại, “giá bán” một visa như thế dao động từ 20.000 – 70.000 USD. Khoản tiền này được trả tại Việt Nam hoặc chuyển cho các đồng phạm của Sestak ở Mỹ. Nhờ đó, Sestak đã kiếm nhiều triệu USD rồi chuyển ra khỏi Việt Nam bằng các dịch vụ rửa tiền thông qua ngân hàng nước ngoài. Đến thời điểm này, lực lượng chức năng đã thu giữ trên 2 triệu USD từ một tài khoản đầu tư của một đồng phạm tại Mỹ.

Cùng với Sestak, hai phụ nữ khác cũng bị cáo buộc tham gia đường dây trên. Đó là Võ Hồng (27 tuổi, công dân Mỹ) và Huỳnh Thanh Trúc (29 tuổi, công dân Việt Nam) đều bị cáo buộc đồng lõa với Sestak và nhiều người khác. Cụ thể, Võ Hồng bị cáo buộc là đã hỗ trợ mồi chài những người muốn có visa vào Mỹ. Huỳnh Thanh Trúc thì bị cáo buộc phụ trách tập hợp các giấy tờ cần thiết, thu tiền và cung cấp các câu hỏi lẫn phần trả lời mẫu cho “người mua”. Ngoài ra, Sestak còn bị cáo buộc cấp visa cho Huỳnh Thanh Trúc vào Mỹ. Võ Hồng đã bị bắt tại thành phố Denver (bang Colorado) và bị giam giữ tại đây trong khi chờ di lý đến Washington D.C. Huỳnh Thanh Trúc thì bị bắt vào ngày 3.6 và đã có mặt tại tòa vào ngày 4.6. Trúc cũng bị giam giữ không cho tại ngoại để chờ các thủ tục tòa án tiếp theo.

Hiện tại, theo thông cáo của Bộ Tư pháp Mỹ, Cục An ninh ngoại giao thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ và các trợ lý công tố viên Brenda J.Johnson, Mona N.Sahaf của Cơ quan an ninh quốc gia và Catherine K.Connelly của Cơ quan niêm phong tài sản và điều tra rửa tiền đang phối hợp điều tra vụ việc này.

Ngô Minh Trí

(Nguồn: Báo Thanh niên)

Điều này gây nhiều phiền toái không chỉ đối với người được hưởng án treo mà các cơ quan, tổ chức có người được tòa án cho hưởng án treo cũng lúng túng: Nếu bố trí, sắp xếp công việc cho người được hưởng án treo thì bị dư luận lên án, cho là “có vấn đề tiêu cực”, nếu để họ ngồi “chơi xơi nước” mà vẫn được hưởng lương thì “chướng” với nhiều người.

Theo quy định của Bộ luật Hình sự, trong thời gian thử thách, tòa án giao người được hưởng án treo cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc hoặc chính quyền địa phương nơi người đó thường trú để giám sát và giáo dục. Nếu tòa án không áp dụng hình phạt bổ sung cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định theo Điều 30 và Điều 36 Bộ luật Hình sự, thì về nguyên tắc người được hưởng án treo vẫn có quyền đảm nhiệm chức vụ hoặc làm bất cứ nghề gì phù hợp với khả năng của mình.

Luật Thi hành án hình sự cũng như Nghị định số 61/2000 của Chính phủ việc thi hành hình phạt tù cho hưởng án treo cũng quy định: Người được hưởng án treo là cán bộ, công chức, quân nhân, công nhân quốc phòng, người lao động làm công ăn lương, nếu được tiếp tục làm việc tại cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi mình làm việc trước khi phạm tội thì được bố trí công việc phù hợp với yêu cầu, mục đích giám sát, giáo dục và được hưởng chế độ của cán bộ, công chức, quân nhân, người lao động làm công ăn lương theo công việc mà mình đảm nhiệm.

Pháp luật quy định thời gian thử thách, những hạn chế về quyền công dân của người được hưởng án treo, tuy không cấm nhưng cũng không quy định cụ thể trong thời gian thử thách người được hưởng án treo có được đảm nhiệm chức vụ hoặc hành nghề “cũ” mà trước khi phạm tội họ đã đảm nhiệm.

Như vậy, không có quy định nào cấm người được hưởng án treo đảm nhiệm chức vụ hoặc hành nghề trong thời gian thử thách. Nhưng trên thực tế, hầu như không cơ quan, tổ chức nào giao cho người được hưởng án treo làm việc như trước khi họ phạm tội, nhất là những người trước khi phạm tội họ giữ những chức vụ trong các cơ quan, tổ chức, dù trong bản án, tòa án không cấm họ hành nghề hoặc giữ các chức vụ.

Thông thường khi bị khởi tố, người đang giữ chức vụ sẽ bị tạm đình chỉ chức vụ đang giữ để phục vụ cho công tác điều tra, trong thời gian đó, cơ quan phải bố trí người khác thay thế. Đến khi được tòa án cho hưởng án treo thì “cái ghế” của người bị kết án đã có người khác ngồi. Nhưng với những người chỉ làm các nghề như: kế toán, thủ kho, thủ quỹ, bảo vệ, lái xe… mà không cho họ làm công việc cũ thì làm sao đáp ứng yêu cầu, mục đích giám sát, giáo dục người được hưởng án treo trong thời gian thử thách? Ví dụ: Một thủ quỹ do thiếu trách nhiệm nên để kẻ gian trộm cắp tiền quỹ trong két sắt, khi xét xử tòa án cho người này được hưởng án treo và không cấm hành nghề, thì cơ quan, đơn vị nên để họ tiếp tục làm thủ quỹ để họ được thử thách ngay trong quá trình làm thủ quỹ. Có như vậy mới phù hợp với yêu cầu, mục đích thử thách đối với họ. Không có sự thử thách nào có tác dụng bằng việc cho họ làm cái nghề mà họ đã bị kết án; họ sẽ có trách nhiệm hơn, chấp hành tốt hơn các quy định của pháp luật và nếu họ lơ là, chủ quan họ sẽ phải trả một cái giá rất đắt (phải chấp hành hình phạt tù, mà tòa án cho họ được hưởng án treo)!

Sắp xếp để họ làm việc như cũ hoặc tạo điều kiện cho họ làm việc phù hợp với năng lực, chuyên môn của mình cũng tức là đạt được mục đích của việc thi hành hình phạt tù cho hưởng án treo.

ĐINH VĂN QUẾ

(Nguồn: Báo pháp luật)

Cách đây 10 tháng, trong phiên xử sơ thẩm hồi tháng 7-2012, TAND tỉnh Phú Yên đã tuyên phạt bị cáo Phan Văn Kích (nguyên hiệu trưởng Trường CĐ nghề Phú Yên) 15 tháng tù về tội cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Cùng tội danh này, nguyên phó hiệu trưởng Nguyễn Hồng Phong bị xử phạt 18 tháng cải tạo không giam giữ, nguyên trưởng phòng Kế hoạch – Tài vụ Hồ Thị Bích Hà bị phạt 12 tháng tù treo.

Tranh cãi về nơi giám sát, giáo dục

Song song đó, TAND tỉnh Phú Yên cũng tuyên giao ba bị cáo cho UBND phường nơi họ cư trú giám sát, giáo dục trong thời gian chấp hành án và thử thách.

Sau đó, ba bị cáo kháng cáo. Tháng 9-2012, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Đà Nẵng đã xử Phúc thẩm, giữ nguyên mức án 15 tháng tù đối với bị cáo Kích nhưng cho hưởng án treo. Hai bị cáo còn lại, tòa bác kháng cáo, y án sơ thẩm. Khác với cấp sơ thẩm, tòa phúc thẩm lại tuyên giao ba bị cáo cho Trường CĐ nghề Phú Yên giám sát, giáo dục.

Hơn 20 ngày sau, một lãnh đạo TAND tỉnh Phú Yên đã ký công văn gửi tòa phúc thẩm, cho rằng án phúc thẩm giao ba bị cáo cho Trường CĐ nghề Phú Yên giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách là không đúng quy định tại các điều 61, 72, 181 Luật Thi hành án hình sự.

Sau đó, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Đà Nẵng có công văn trả lời, khẳng định án phúc thẩm giao ba bị cáo cho Trường CĐ nghề Phú Yên giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách là hoàn toàn phù hợp quy định của pháp luật. Đó là các quy định tại khoản 2 Điều 31, khoản 2 Điều 60 BLHS; Điều 3 Nghị định 60/2000 của Chính phủ (về việc thi hành hình phạt cải tạo không giam giữ); Điều 3 Nghị định 61/2000 của Chính phủ (về việc thi hành hình phạt tù treo); điểm a Tiểu mục 6.6 Mục 6 và điểm d Nghị quyết 01/2007 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao (hướng dẫn áp dụng một số quy định của BLHS về thời hiệu thi hành bản án, miễn chấp hành hình phạt, giảm thời hạn chấp hành hình phạt).

Ngoài ra, công văn trên còn cho rằng Nghị quyết 01/2007 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hiện vẫn có hiệu lực thi hành, chưa bị thay thế hoặc hủy bỏ. Theo hồ sơ vụ án, đến thời điểm xét xử phúc thẩm, ba bị cáo Kích, Phong, Hà vẫn đang công tác tại Trường CĐ nghề Phú Yên, chưa bị đình chỉ công tác. Vì vậy, án sơ thẩm quyết định giao ba bị cáo cho UBND phường nơi ba bị cáo cư trú để giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách là trái các quy định đã được liệt kê ở trên.

Ba bị cáo Phan Văn Kích, Nguyễn Hồng Phong, Hồ Thị Bích Hà tại phiên xử sơ thẩm. Ảnh: V.LƯƠNG

Tòa phúc thẩm sai!

Đối chiếu một loạt quy định, điều khoản mà hai cấp tòa sơ, phúc thẩm viện dẫn để chứng minh mình đúng nói trên, có thể thấy trong trường hợp này, tòa phúc thẩm đã vận dụng sai pháp luật!

Cụ thể, khoản 2 Điều 31 BLHS, khoản 2 Điều 60 BLHS, Điều 3 Nghị định 60/2000 của Chính phủ, Điều 3 Nghị định 61/2000 của Chính phủ đều quy định tòa án giao người bị phạt cải tạo không giam giữ, người được hưởng án treo cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú… để giám sát, giáo dục.

Riêng điểm a Tiểu mục 6.6 Mục 6 Nghị quyết 01/2007 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn: Trường hợp người được hưởng án treo là cán bộ, công chức hoặc đang học tập tại các cơ sở giáo dục, đào tạo mà vẫn được tiếp tục làm việc, học tập thì giao cho cơ quan, tổ chức trực tiếp quản lý người được hưởng án treo giám sát và giáo dục.

Tuy nhiên, các quy định mà tòa phúc thẩm viện dẫn nói trên đều được ban hành trước Luật Thi hành án hình sự (có hiệu lực từ ngày 1-7-2011). Theo quy định tại các điều 63, 64, 74, 75 luật này thì UBND cấp xã nơi ba bị cáo Kích, Hà, Phong cư trú có trách nhiệm giám sát, giáo dục họ.

Đặc biệt, khoản 3 Điều 181 Luật Thi hành án hình sự quy định rất rõ: “Kể từ ngày Luật này có hiệu lực, các quy định của BLHS, BLTTHS về thi hành án tử hình, thi hành án phạt tù, thi hành án treo, thi hành án phạt cảnh cáo, thi hành án phạt cải tạo không giam giữ, thi hành án phạt trục xuất, thi hành án phạt quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định có nội dung khác với Luật này thì áp dụng theo quy định của Luật này”.

Đó là điều khoản bãi bỏ các quy định ở cấp độ luật, bộ luật không phù hợp với luật Thi hành án hình sự. Còn các nghị định 60, 61 của Chính phủ, Nghị quyết 01 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao chỉ là văn bản dưới luật nên không có giá trị thi hành bằng Luật Thi hành án hình sự. Nếu các văn bản dưới luật này có quy định không còn phù hợp với Luật Thi hành án hình sự thì đương nhiên phải áp dụng quy định của Luật Thi hành án hình sự.

Như vậy, rõ ràng trong vụ việc trên, TAND tỉnh Phú Yên đã vận dụng đúng pháp luật khi tuyên giao các bị cáo cho UBND cấp xã nơi họ cư trú giám sát, giáo dục.

V.LƯƠNG

(Nguồn: Báo pháp luật)

Điều kiện nhập cư chặt chẽ hơn

Phát biểu tại phiên họp, nhiều ý kiến ĐBQH tán thành việc bổ sung một số hành vi cấm giả mạo các điều kiện, đồng thời giao cho HĐND cấp tỉnh quy định diện tích ở tối thiểu để được nhập cư vào nội đô các đô thị lớn. ĐB Huỳnh Văn Tính (Tiền Giang) nói: “Tôi rất đồng ý với quy định này, bởi đã từng có trường hợp chủ nhà ở có diện tích 20m2 bảo lãnh cho… 25 người nhập hộ khẩu”.

ĐB Touneh Drong Minh Thắm (Lâm Đồng) đồng ý hạn chế nhập cư vào thành phố lớn bằng những điều kiện chặt chẽ hơn, nhưng chỉ ở khu vực nội thành. “Trách nhiệm xác nhận diện tích nhà ở của người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ để làm thủ tục cho đăng ký thường trú là của ai? Kinh phí ở đâu? Dự luật cần làm rõ điều này”, bà Thắm nêu vấn đề.

Lưu ý đến tình trạng gia tăng số vụ bóc lột lao động, xâm hại trẻ em trong thời gian gần đây, ĐB Ngô Thị Minh (Quảng Ninh) đề nghị bổ sung điều khoản yêu cầu có văn bản chấp thuận của người giám hộ hoặc giấy tờ chứng minh quan hệ gia đình khi làm thủ tục đăng ký tạm trú cho trẻ em dưới 16 tuổi. Có cùng nỗi lo lắng này, ĐB Đỗ Văn Đương (TPHCM) khuyến nghị: “Phải cân nhắc để hạ thấp độ tuổi phải thông báo lưu trú xuống, đừng quy định cứng là 14 tuổi”.

Trong khi đó, dẫn chứng những vướng mắc đang xảy ra trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự, dân sự mà nguyên nhân là công tác quản lý dân cư không chặt chẽ, ĐB Huỳnh Ngọc Ánh (TPHCM) nói, ông hoàn toàn ủng hộ việc đảm bảo quyền của công dân là được tự do cư trú, nhưng công dân đi đâu, đến đâu thì cũng phải đăng ký. Ngược lại, cơ quan tiếp quản tạm trú đó có trách nhiệm thông báo cho cơ quan quản lý trước đây và việc này phải ghi vào trong luật để thống nhất thực hiện.

Về thời hạn thực hiện thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú, đa số ý kiến ĐBQH tán thành quy định tại dự thảo là 12 tháng (rút ngắn còn một nửa thời gian so với hiện hành), song cũng có một vài vị đại biểu QH đề nghị nên làm kịp thời hơn, chỉ còn 6 tháng…

Buổi chiều, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng và dự án Luật Việc làm.

Thông qua các ngày hội việc làm, nhiều thanh niên đã kiếm được việc làm ổn định. Ảnh: THÁI BẰNG

Hỗ trợ người lao động thiết thực, cụ thể

Về dự án Luật Việc làm, luật này mới trình để Quốc hội cho ý kiến lần đầu tiên, vì thế các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) cho rằng cần phải có thời gian hoàn thiện thêm. Nhiều ĐB cũng cho rằng, dự thảo Luật Việc làm cần quy định rõ Nhà nước đảm bảo quyền và lợi ích của người lao động (NLĐ), quy trách nhiệm của người sử dụng lao động.

Theo ĐB Đỗ Mạnh Hùng (Thái Nguyên), hiện nay có tình trạng NLĐ phải làm việc rất vất vả đến nỗi như bị bóc lột sức lao động nhưng bị người sử dụng lao động nợ lương trong thời gian dài, không trả lương hoặc nếu có trả lương thì cũng không đúng với công sức của NLĐ. “Dự thảo Luật Việc làm cần quy định rõ trách nhiệm sử dụng và bảo đảm quyền lợi cho NLĐ. Việc trả tiền lương phải xứng đáng với công việc của NLĐ”, ĐB Hùng bày tỏ quan điểm.

Đồng ý với quan điểm trên, ĐB Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) cho rằng, dự thảo Luật Việc làm cần quy định rõ tổ chức, doanh nghiệp phải có trách nhiệm bảo đảm quyền lợi của NLĐ nếu trong thời gian làm việc, lao động đó gặp tai nạn hoặc gặp sự cố trong công việc dẫn đến ảnh hưởng lớn về sức khỏe.

Ngoài ra, để bảo vệ NLĐ, ĐB Trương Thị Huệ (Thái Nguyên) nêu ý kiến, trong dự thảo Luật Việc làm cần kiểm soát hoạt động của các trung tâm giới thiệu, tư vấn việc làm cho NLĐ. Bởi có nhiều trung tâm mở ra với hình thức yêu cầu người tìm việc đóng tiền giới thiệu ban đầu nhưng sau đó lại không giới thiệu hoặc tìm việc cho NLĐ. Như vậy, người tìm việc rơi vào tình trạng “tiền mất, tật mang”.

ĐB Đỗ Văn Đương (TPHCM) cho rằng, đây là luật mới nên quan điểm làm luật là rất quan trọng. Trong bối cảnh hiện nay, dù chúng ta xây dựng CNH-HĐH nhưng trình độ lao động thấp, tay nghề thấp, sức cạnh tranh khi xuất khẩu lao động là rất kém vì chủ yếu là lao động phổ thông. Mặt khác, khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai, nhiều lao động thanh niên mất đất sản xuất, họ làm gì, hỗ trợ đào tạo nghề họ như thế nào? Luật cần phải chỉ rõ những giải pháp để hỗ trợ chứ không chỉ nói hỗ trợ chung chung.

ĐB Lê Đông Phong (TPHCM) băn khoăn, lao động nông thôn thường gắn với công việc thời vụ, vậy thời gian nông nhàn thì có gọi là thời gian thất nghiệp hay không? Ngoài ra, cần hỗ trợ để lao động ở nông thôn gắn với việc làm ở nông thôn, để họ đỡ phải ra thành thị tìm việc làm. Chung quan điểm, ĐB Nguyễn Mạnh Cường cũng nói, cần nói rõ về bảo hiểm thất nghiệp cho người dân gồm những nội dung gì và bảo hiểm thất nghiệp được sử dụng cho lao động đang làm việc nhưng bị tai nạn như thế nào. Việc sử dụng quỹ nên tập trung vào trợ cấp thất nghiệp và tìm kiếm việc làm.

Nên tăng khen thưởng dân

Về Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng, ĐB Lê Trọng Sang (TPHCM) rất tán thành quan điểm khen thưởng mọi tổ chức, cá nhân, không phân biệt nhà nước – tư nhân. Tuy nhiên, ĐB Sang cũng cho rằng phải khắc phục tình trạng thi đua, khen thưởng kiểu “đến hẹn lại lên”; hình thức. “Cần thiết khen thưởng kịp thời các cá nhân, người dân có thành tích nổi bật trong cuộc sống, như thế mới động viên kịp thời sự đóng góp của mọi cá nhân trong xã hội, ví dụ như một anh xe ôm dũng cảm bắt cướp chẳng hạn”, ĐB Sang nhấn mạnh.

ĐB Huỳnh Ngọc Ánh (TPHCM)

ĐB Huỳnh Ngọc Ánh (TPHCM) cũng tán thành ý kiến của ĐB Lê Trọng Sang khi phát biểu, thi đua, khen thưởng không nên đến hẹn lại lên, xếp hàng để lấy danh hiệu. Cần khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc, nổi bật, ví dụ như tấm gương em Nguyễn Văn Nam (Nghệ An) vừa qua đã hy sinh bản thân để cứu sống 4 em nhỏ.

Còn ĐB Ngô Ngọc Bình (TPHCM) thì băn khoăn, thi đua là phong trào của quần chúng nhưng hiện nay khen thưởng chủ yếu là cán bộ. “Vì thế, sự cống hiến của những người trực tiếp làm ra sản phẩm phục vụ xã hội sẽ không được thúc đẩy. Đó là mâu thuẫn phải sửa được khi sửa luật lần này. Cần tập trung khen thưởng cho người lao động trực tiếp, giảm khen thưởng ở cấp nhà nước”, ĐB Bình đề xuất. ĐB Lê Đông Phong (TPHCM) thì cho rằng các quy định, thủ tục, quy trình để khen thưởng không nên máy móc, hình thức.

ANH THƯ – LÂM NGUYÊN

****

* Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc: Báo chí sẽ được chứng kiến ngay từ lúc tiến hành bỏ phiếu Bên lề kỳ họp Quốc hội sáng 8-6, ông Nguyễn Hạnh Phúc, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đã trả lời phỏng vấn báo chí về công tác chuẩn bị cho việc tiến hành lấy phiếu tin nhiệm đối với các chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn. Thông tin về nội dung các phiên chất vấn thành viên Chính phủ cũng đã được Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cung cấp. Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết, đến thời điểm này, công tác chuẩn bị lấy phiếu tín nhiệm cơ bản đã hoàn tất, báo cáo công tác của các chức danh trong diện được lấy phiếu đã gửi đến các vị ĐBQH, việc thiết kế mẫu phiếu, danh sách ban kiểm phiếu, các báo cáo liên quan đã được chuẩn bị. “Đây là lần đầu tiên sau 69 năm Quốc hội mới tiến hành lấy phiếu tín nhiệm, chắc chắn sẽ phải rút kinh nghiệm dần dần, lần sau chắc sẽ tốt hơn”, ông Nguyễn Hạnh Phúc nói. Dù ý kiến cử tri (được tập hợp qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, theo nguyên tắc phải gửi đến 20 ngày trước khi bỏ phiếu) được coi là một kênh thông tin sẽ được các vị ĐBQH xem xét, cân nhắc khi bỏ phiếu, nhưng cho đến thời điểm sáng 8-6, không có ý kiến nào của cử tri liên quan đến vấn đề này. * PV: Dư luận có e ngại về tình trạng “vận động tín nhiệm”. Liệu điều đó có thể xảy ra không, nếu có thì biện pháp xử lý thế nào, thưa ông? * ÔNG NGUYỄN HẠNH PHÚC: Tôi cũng chưa nhận được bất kỳ một ý kiến nào góp ý hay phản ánh gì với Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc này. Là người sẽ được đánh giá tín nhiệm và cũng sẽ tiến hành đánh giá tín nhiệm các chức danh khác, tôi cho rằng ai làm thế sẽ tự đánh mất uy tín của chính mình. Người đánh giá tín nhiệm là các ĐBQH, đại diện của nhân dân, cầm lá phiếu họ sẽ phải suy nghĩ, thể hiện trách nhiệm cao nhất của mình. * Liệu tác động của việc chuẩn bị lấy phiếu tín nhiệm có khiến cho không khí tranh luận tại nghị trường trở nên e dè hơn? * Tôi không nghĩ vậy. Cá nhân tôi cho rằng mỗi vị ĐBQH nói chung và các chức danh được lấy phiếu đều có quyền hỏi và trả lời. Hỏi đúng thì người ta trả lời theo thẩm quyền, theo nhận định của họ. Không có chuyện vì việc này việc kia. * Nhiều vị ĐBQH cho rằng việc tiến hành lấy phiếu tín nhiệm trước khi trả lời chất vấn là quy trình “ngược”, ông nghĩ sao? *Việc đó đã được bàn rồi. Tiến hành lấy phiếu trước là để đảm bảo sự công bằng. Vì kỳ này chỉ 4 bộ trưởng, thành viên Chính phủ trả lời, còn các bộ trưởng đã trả lời các kỳ trước hay chưa lần nào trả lời chất vấn thì sao? * Quy trình tiến hành và việc công bố kết quả sẽ diễn ra thế nào? *Quy trình thì đương nhiên là công khai, báo chí sẽ được chứng kiến ngay từ lúc tiến hành bỏ phiếu cho đến khi công bố kết quả. Kết quả sẽ được công bố theo ba mức độ: tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp, cụ thể từng phiếu, từng loại, có thế nào thì ghi như thế. Ví dụ ông A được bao nhiêu phiếu tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp thì cứ công bố con số tuyệt đối. Còn nếu kết quả thấp dưới 50% qua hai lần lấy phiếu tín nhiệm thì tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm, việc này đã được quy định rõ trong Nghị quyết của QH. *Ông có thể chia sẻ với tư cách cá nhân về công việc chuẩn bị đánh giá tín nhiệm? Tiêu chí gì theo ông là quan trọng nhất khi đánh giá mức độ tín nhiệm? * Qua tiếp xúc cử tri, tôi đã ghi nhận nhiều tâm tư nguyện vọng của người dân; nghiên cứu rất kỹ báo cáo của các thành viên Chính phủ, các chức danh được lấy phiếu. Tôi cũng đã theo dõi tình hình kinh tế xã hội và các phiên thảo luận vừa qua của QH và suy nghĩ xem lĩnh vực nào, ngành gì mà tư lệnh ngành đó đã hoàn thành tốt nhiệm vụ. Theo tôi, tiêu chí đầu tiên để đánh giá tư lệnh một ngành là hoàn thành nhiệm vụ; mặc dù phẩm chất đạo đức cũng phải song song. * Ông có lo ngại do nể nang mà kết quả việc lấy phiếu sẽ là “hòa cả làng” hay không? *Tôi không lo ngại như thế. Cái chính là đánh giá kết quả chính xác chứ không phải cứ ra kết quả nhiều người thấp mới là tốt, là khách quan. * Cảm ơn ông. ANH THƯ ghi (Nguồn: Báo Sài Gòn Giải Phóng)

“Những tưởng khi thắng kiện thì tôi sẽ đòi lại được giấy tờ nhà nhưng từ ngày bản án có hiệu lực, đến nay đã gần bảy năm trôi qua mà bên phải thi hành án (THA) vẫn chiếm giữ giấy tờ của tôi. Cơ quan THA vào cuộc cũng không làm được gì” – bà Lương Mỹ Anh, ngụ phường 7, quận 10 (TP.HCM), bức xúc.

Bị giả mạo chữ ký vay tiền

Dẫn chúng tôi vào nhà, bà Anh than thở: “Căn nhà bị xuống cấp nặng, các bức tường đều mục hết. Mười mấy người sống chung một nhà, tôi muốn sửa chữa lại cho an toàn và khang trang hơn nhưng bao năm qua tôi không thể xin giấy phép sửa chữa chỉ vì không có giấy tờ nhà”.

Bà Anh chỉ cho chúng tôi thấy trần nhà và tường lở lói, loang lổ vết nước thấm. Bà kể, ngày nắng thì không sao nhưng khi trời mưa là nước thấm vào tường, thấm vào luôn các ổ điện nên rất nguy hiểm. “Người lớn còn đỡ, sợ nhất là trẻ em, lúc nào cũng phải nơm nớp canh chừng. Chưa kể tôi buôn bán ngoài chợ, nhiều lúc làm ăn rất cần vốn xoay vòng nhưng không thể thế chấp căn nhà này để vay ngân hàng. Bực bội lắm!” – bà Anh nói.

Rắc rối của bà Anh bắt đầu từ cuối năm 1996 khi bà đưa giấy tờ nhà cho người anh rể để nhờ ông này làm thủ tục vay Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Hoa – Chi nhánh Trần Hưng Đạo hơn 300 triệu đồng. Đến tháng 10-1999, bà Anh đã thanh toán toàn bộ vốn và lãi cho ngân hàng thông qua người anh rể.

Trần nhà và ổ điện trên tường nhà bà Anh thấm nước mưa loang lổ. Ảnh: T.HIỂU

Một thời gian sau, bà Anh bất ngờ khi được cơ quan điều tra Công an TP.HCM thông báo bà có vay của Ngân hàng Việt Hoa 1,7 tỉ đồng qua việc thế chấp căn nhà của bà. Bà Anh trình bày rằng mình không hề vay số tiền nói trên. Sau đó, cơ quan chức năng xác định người anh rể (đã bỏ trốn) dùng giấy tờ nhà của bà Anh và giả mạo chữ ký của bà để vay Ngân hàng Việt Hoa 1,7 tỉ đồng.

Được xác nhận là không liên quan đến vụ vay tiền trên, bà Anh khởi kiện Ngân hàng Việt Hoa ra TAND quận 5 (TP.HCM) để đòi lại bản chính giấy tờ nhà. Tòa xác minh thì thấy trước đó Ngân hàng Việt Hoa đã đem giấy tờ nhà của bà Anh “tái thế chấp” cho Ngân hàng Nhà nước – Chi nhánh TP.HCM để vay tiền. Tháng 9-2005, TAND quận 5 đưa vụ kiện ra xử sơ thẩm, tuyên buộc Ngân hàng Việt Hoa và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cùng có trách nhiệm trả lại giấy tờ nhà cho bà Anh.

THA cũng bó tay

Sau khi bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật, bà Anh đã làm đơn yêu cầu THA. Tháng 10-2006, cơ quan THA dân sự quận 5 đã ra quyết định THA. Phía Ngân hàng Việt Hoa và Ngân hàng Nhà nước không thực hiện việc giao lại giấy tờ nhà cho bà Anh theo quyết định của cơ quan THA. Phía Ngân hàng Việt Hoa thì nói Ngân hàng Nhà nước đang giữ giấy tờ, phía Ngân hàng Nhà nước thì bảo sẽ giải chấp trả giấy tờ nhà khi nào Ngân hàng Việt Hoa trả đủ nợ vay…

Không biết làm sao, cơ quan THA dân sự quận 5 bèn gửi công văn đến UBND quận 10 đề nghị hủy bản cũ giấy tờ nhà để cấp lại bản mới cho bà Anh. Tuy nhiên, UBND quận 10 chưa thể cấp lại giấy tờ nhà vì UBND TP.HCM yêu cầu Ngân hàng Nhà nước phối hợp với các cơ quan liên quan làm rõ các vấn đề liên quan đến căn nhà. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước – Chi nhánh TP.HCM cũng có văn bản đề nghị UBND quận 10 tạm thời chưa cấp giấy tờ mới cho bà Anh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xử lý nợ của Ngân hàng Việt Hoa.

Một chấp hành viên Chi cục THA dân sự quận 5 cho biết: Luật THA dân sự cho phép cơ quan THA tiến hành cưỡng chế buộc người phải THA trả giấy tờ nhưng lại thiếu quy định về các chế tài cụ thể. Hướng dẫn cũng không có. Do đó, khi Ngân hàng Việt Hoa và Ngân hàng Nhà nước không chịu giao trả giấy tờ nhà cho bà Anh, cơ quan THA không biết phải cưỡng chế bằng cách nào, dùng biện pháp chế tài gì để gây sức ép… Chính vì vậy mà vụ THA của bà Anh cho đến nay vẫn đang bế tắc, chưa có hướng gỡ.

TIẾN HIỂU

(Nguồn: Báo Pháp luật)

Thi hành án chào thua

Theo lời bà Mai, tháng 2-2009, vợ chồng bà Mai đã cho một người quen là bà PTĐ, đại diện Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Viễn thông MĐ mượn giấy hồng để thế chấp ngân hàng vay tiền. Hai tuần sau khi cho mượn, ngồi suy nghĩ lại, bà Mai thấy lo lắng nên hủy ngay hợp đồng ủy quyền và đòi bà Đ. trả lại giấy tờ nhà. Tuy nhiên, bà Đ. một mực giải thích là công ty của bà đang có nhiều dự án làm ăn lớn với số vốn hàng chục tỉ đồng và khuyên bà Mai cứ yên tâm.

Quãng thời gian sau đó, bà Mai liên tục gọi điện thoại cho bà Đ. để đòi lại giấy hồng không được nên quyết định khởi kiện bà Đ. và Công ty MĐ ra TAND quận Thủ Đức. Tháng 7-2011, TAND quận Thủ Đức đã ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Theo đó, Công ty MĐ đồng ý hủy hợp đồng ủy quyền và giao trả bản chính giấy hồng cho bà Mai.

Sau khi quyết định trên có hiệu lực pháp luật, Chi cục Thi hành án dân sự quận Thủ Đức đã vào cuộc, ra quyết định cưỡng chế thi hành án đối với Công ty MĐ. Phía công ty này vẫn cố tình không giao trả giấy hồng cho bà Mai. Đến đây thì Chi cục Thi hành án bế tắc vì không biết cưỡng chế kiểu gì, chế tài ra sao đối với công ty.

Bà Đỗ Thị Mai bức xúc vì không cơ quan nào giúp bà lấy lại được giấy tờ nhà. Ảnh: T.HIỂU

Quận từ chối cấp giấy hồng mới

Sau đó, Chi cục Thi hành án đã làm công văn đề nghị UBND quận Gò Vấp ra quyết định thu hồi, hủy bỏ bản chính giấy hồng đã cấp cho bà Mai và cấp lại giấy mới cho bà.

Thế nhưng UBND quận đã từ chối bởi theo ủy ban, Điều 4 Nghị định 181/2004 của Chính phủ (về thi hành Luật Đất đai) quy định việc thu hồi giấy chứng nhận đã cấp chỉ thực hiện khi cấp đổi giấy chứng nhận, sạt lở tự nhiên đối với cả thửa, có thay đổi ranh giới thửa đất và trong trường hợp thu hồi đất. Trường hợp đã cấp giấy chứng nhận cho người sử dụng ổn định thì việc thu hồi chỉ thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của tòa đã được thi hành. Ngoài ra, Điều 25 Nghị định 88/2009 của Chính phủ (về cấp giấy đỏ, giấy hồng…) cũng quy định việc thu hồi giấy chứng nhận đã cấp chỉ thực hiện trong trường hợp giấy chứng nhận đó trái với quy định của pháp luật hoặc khi có bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

Từ các căn cứ trên, UBND quận Thủ Đức cho rằng giấy tờ nhà của bà Mai không thuộc trường hợp được thu hồi, cấp lại. Theo ủy ban, phía cơ quan thi hành án phải trả lại đơn yêu cầu thi hành án và hướng dẫn bà Mai khởi kiện ra tòa bằng một vụ án khác để yêu cầu tòa tuyên rõ trong bản án là UBND hủy giấy tờ cũ để cấp mới. Lúc đó, ủy ban mới có cơ sở để thực hiện theo.

Kiện lại không được

Tuy nhiên, bà Mai cũng không thể khởi kiện lại theo hướng mà ủy ban gợi ý, bởi ngày 21-9-2011, TAND Tối cao đã ra Công văn 141, hướng dẫn rằng các giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng đất… không phải là giấy tờ có giá theo Điều 163 Bộ luật Dân sự. Do đó, ngành tòa án không thụ lý, giải quyết các yêu cầu đòi lại giấy tờ bị người khác chiếm giữ.

Chưa kể, theo một số chuyên gia, vụ đòi lại giấy tờ nhà của bà Mai vốn đã được một tòa án giải quyết bằng một quyết định có hiệu lực pháp luật rồi nên về nguyên tắc thì tòa không được giải quyết lại, trừ trường hợp có quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm.

Bà Mai buồn bã: “Nhà của tôi vừa qua đã bị mối mọt hết, xuống cấp trầm trọng, rất may ủy ban phường châm chước cho sửa chữa tạm để ở. Gia đình chúng tôi rất mong các cơ quan chức năng có biện pháp lấy lại giấy tờ nhà cho chúng tôi hoặc cấp giấy mới. Chẳng lẽ quyết định của tòa có hiệu lực pháp luật rồi cũng chỉ để làm cảnh, chẳng lẽ pháp luật phải chào thua, không bảo vệ được những người như chúng tôi hay sao?”.

TIẾN HIỂU

(Nguồn: Báo Pháp luật)

Liên tiếp trên hai số báo qua, Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh về tình cảnh của nhiều người ở TP.HCM bị người khác chiếm giữ giấy đỏ, giấy hồng nên nhà, đất không thể mua bán hay thế chấp, sửa chữa… Điều đáng nói là dù tòa tuyên buộc bên giữ giấy tờ phải giao trả nhưng nếu họ không chấp hành án thì cơ quan thi hành án (THA) cũng bó tay.

Khó chứng minh ý thức vi phạm?

Ngày 11-6, trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Lực (Cục trưởng Cục THA dân sự TP.HCM) cho biết trước thực trạng trên, Cục THA TP đã từng có công văn xin ý kiến hướng dẫn của Tổng cục THA dân sự (Bộ Tư pháp).

Sau đó, Tổng cục THA hướng dẫn như sau: Trước hết, chấp hành viên phải tiến hành xác minh làm rõ giấy tờ đó hiện nay đang do ai cất giữ. Trong trường hợp xác định được người phải THA hoặc người thứ ba giữ nhưng không tự nguyện giao thì chấp hành viên ra quyết định cưỡng chế buộc người đó phải giao giấy tờ để THA theo quy định tại Điều 116 Luật THA dân sự. Nếu người đó vẫn không thực hiện theo quyết định cưỡng chế thì chấp hành viên có quyền xử phạt vi phạm hành chính và đề nghị cơ quan chức năng xử lý hình sự theo quy định.

Bảy năm qua kể từ lúc tòa tuyên án, giấy hồng căn nhà này của bà Lương Mỹ Anh vẫn chưa lấy lại được. Ảnh: T.HIỂU

Hướng dẫn của Tổng cục THA đã khá rõ nhưng theo ông Lực, trên thực tế việc xác định được giấy tờ đang do ai cất giữ là điều rất khó. Chẳng hạn, khi chấp hành viên đến làm việc, người phải THA chỉ cần nói rằng đã làm mất giấy tờ thì chấp hành viên cũng đành nghe vậy chứ chấp hành viên không có quyền khám xét nhà như cơ quan điều tra. Do khó chứng minh được ý thức không chấp hành án của người phải THA nên cơ quan THA không đủ căn cứ để đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự…

Theo ông Lực, các cơ quan liên quan như Bộ Tư pháp, VKSND Tối cao, TAND Tối cao cần phải ngồi lại với nhau để bàn giải pháp tháo gỡ. Chẳng hạn, nghiên cứu để sửa Luật Đất đai, Luật THA dân sự cùng các nghị định, nghị quyết hướng dẫn… cho đồng bộ. Ngoài ra, một giải pháp khác là trong mỗi bản án, quyết định của tòa cần thòng thêm một câu “nếu không thể thu hồi được thì đề nghị cơ quan có thẩm quyền hủy giấy tờ cũ để cấp lại giấy tờ mới”.

Quyết tâm xử lý, vẫn được!

Ở góc nhìn ngược lại, luật sư Nguyễn Thanh Lương (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bến Tre) cho rằng trong một số trường hợp, cơ quan chức năng vẫn có thể truy cứu trách nhiệm hình sự của người không chịu trả giấy tờ theo bản án, quyết định của tòa để răn đe, giáo dục chung.

Luật sư Lương phân tích: Điều 118 Luật THA đã nêu rõ là nếu người phải THA không thi hành nghĩa vụ thì chấp hành viên quyết định phạt tiền và ấn định thời hạn năm ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định để người đó thực hiện nghĩa vụ. Hết thời hạn đã ấn định mà người phải THA vẫn không thực hiện nghĩa vụ thì chấp hành viên đề nghị cơ quan có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hình sự về tội không chấp hành án. Cạnh đó, Điều 304 BLHS quy định rất rõ rằng người nào cố ý không chấp hành bản án, quyết định của tòa đã có hiệu lực pháp luật mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế cần thiết thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.

Như vậy, hành lang pháp lý đã có, vấn đề là cơ quan chức năng có áp dụng hay không. Thực tế vẫn có những vụ chây ì THA trong lĩnh vực khác như không thực thi nghĩa vụ trả nợ đã bị khởi tố, truy tố, kết án. Mà về pháp luật hình sự thì hành vi không chấp hành án trả nợ với hành vi không chấp hành án trả giấy tờ không có gì khác nhau.

Theo luật sư Lương, có những vụ bên phải THA cương quyết không chấp hành án, không chịu trả giấy tờ dù cơ quan THA đã nhắc nhở, cưỡng chế chứ không chỉ đối phó bằng cách nói rằng làm mất. Chẳng hạn, trường hợp của bà Lương Mỹ Anh mà Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh trên số báo ngày 10-6. Bà Anh bị anh rể lấy giấy hồng, giả mạo chữ ký để thế chấp vay Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Hoa 1,7 tỉ đồng. Ngân hàng Việt Hoa lại mang giấy hồng của bà Anh “tái thế chấp” cho Ngân hàng Nhà nước – Chi nhánh TP.HCM để vay tiền. Tòa tuyên Ngân hàng Việt Hoa và Ngân hàng Nhà nước cùng có trách nhiệm trả giấy hồng cho bà Anh. Tuy nhiên, phía Ngân hàng Nhà nước không chịu giao trả với lý do chỉ giải chấp giấy hồng khi nào Ngân hàng Việt Hoa trả đủ nợ vay…

Với trường hợp người phải THA hoặc người thứ ba khai báo rằng đã làm mất giấy tờ, luật sư Lương cho rằng cơ quan THA cần lập văn bản buộc họ xác nhận. Căn cứ vào văn bản xác nhận này, cơ quan THA và người được THA đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp lại giấy tờ mới. Nếu người phải THA hoặc người thứ ba không chịu xác nhận làm mất giấy tờ, cũng không bàn giao giấy tờ theo bản án, quyết định của tòa thì đây chính là căn cứ để cơ quan THA đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự của họ.

TIẾN HIỂU

(Nguồn: Báo Pháp luật)