Danh mục: Tin tức

Những sai lầm thường gặp là: VKS chỉ truy tố một tội, tòa xử như cáo trạng nhưng sau khi xét xử sơ thẩm, VKS cấp trên trực tiếp cho rằng cấp sơ thẩm bỏ lọt tội phạm nên kháng nghị phúc thẩm, đề nghị hủy án để điều tra, xét xử lại theo thủ tục chung. Có trường hợp, VKS chỉ truy tố bị cáo A, tòa cũng chỉ kết án bị cáo A nhưng tại phiên tòa bị cáo khai còn có B là đồng phạm. Sau phiên tòa, VKS kháng nghị phúc thẩm, yêu cầu hủy án sơ thẩm để điều tra lại nhằm truy tố thêm B…

Những dạng kháng nghị phúc thẩm trên là sai vì ngoài quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự (viện trưởng VKS có quyền hạn kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm các bản án, quyết định của tòa án) còn có quy chế tạm thời về công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự. Theo Điều 33 của quy chế này (ban hành kèm theo Quyết định 121/2004/QĐ-VKSTC ngày 16-9-2004 của viện trưởng VKS Tối cao), căn cứ để kháng nghị phúc thẩm là: Việc điều tra, xét hỏi tại phiên tòa sơ thẩm phiến diện hoặc không đầy đủ; kết luận của bản án hoặc quyết định hình sự sơ thẩm không phù hợp với các tình tiết khách quan của vụ án; có những vi phạm trong việc áp dụng Bộ luật Hình sự; có những vi phạm về thủ tục tố tụng hình sự trong giai đoạn xét xử sơ thẩm. Đối tượng kháng nghị phúc thẩm là bản án, quyết định của tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật chứ không phải vụ án. Do đó, chỉ những nội dung nào mà tòa án cấp sơ thẩm đã xem xét, quyết định thì mới thuộc thẩm quyền kháng nghị phúc thẩm của VKS. Cách khác, VKS chỉ được kháng nghị phúc thẩm khi và chỉ khi bản án hoặc quyết định sơ thẩm có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật hoặc có sự vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong khi xét xử sơ thẩm.

Được coi là sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật trong các trường hợp: Cấp sơ thẩm kết án người không có hành vi phạm tội (làm oan người vô tội); kết án người mà hành vi của họ không cấu thành tội phạm; kết án người chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự; người được tòa án cấp sơ thẩm tuyên không có tội nhưng có căn cứ cho rằng người đó đã phạm tội (bỏ lọt tội phạm); kết án sai tội danh; áp dụng điều khoản của Bộ luật Hình sự không đúng.

Đối với những vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng của tòa án cấp sơ thẩm bao gồm: xác định sai người tham gia tố tụng; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án không đúng; việc giao các quyết định của tòa án không đúng quy định; triệu tập không đầy đủ những người cần triệu tập đến phiên tòa để xét hỏi hoặc tuy có triệu tập nhưng người được triệu tập không nhận được giấy triệu tập vì có lý do chính đáng; xét xử sai thẩm quyền; thành phần Hội đồng Xét xử sơ thẩm không đúng; xử vắng mặt bị cáo khi họ có lý do chính đáng; phiên tòa vắng kiểm sát viên hoặc người bào chữa thuộc trường hợp bắt buộc; xét xử vắng mặt người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án, người làm chứng, người giám định trong trường hợp sự vắng mặt của họ trở ngại cho việc xác định hành vi phạm tội của bị cáo; biên bản nghị án phản ánh nội dung quyết định của Hội đồng Xét xử không đúng với phần quyết định của bản án đã tuyên tại phiên tòa; nghị án một đằng, tuyên án một nẻo; bản án phát hành không đúng với bản án đã tuyên…

Nếu những sai lầm đó trong giai đoạn điều tra, truy tố thì không thuộc thẩm quyền kháng nghị phúc thẩm mà thuộc thẩm quyền kháng nghị giám đốc thẩm hoặc tái thẩm.

ĐINH VĂN QUẾ

(Nguồn: Báo Pháp luật Tp.HCM)

Trao đổi với PV, bà Trịnh Thị Thu Thủy – trưởng Phòng thuế thu nhập cá nhân, Cục Thuế TP.HCM – cho biết:

Bà Trịnh Thị Thu Thủy – Ảnh: T.THẮNG

– Người lao động chỉ có thu nhập tiền lương tiền công từ hai nơi trở lên, nếu đã tính giảm trừ cho bản thân tại đơn vị trả thu nhập nào thì sẽ nộp hồ sơ quyết toán tại cơ quan thuế quản lý đơn vị chi trả thu nhập đó. Trường hợp hành nghề tự do, có thu nhập từ nhiều nơi nhưng chưa tính giảm trừ bản thân ở nơi nào thì sẽ quyết toán thuế với cơ quan thuế nơi cá nhân cư trú (nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú). Trường hợp thay đổi nơi làm việc trong năm thì nộp hồ sơ tại cơ quan thuế quản lý đơn vị chi trả cuối cùng.

* Bác sĩ vừa làm ở bệnh viện, vừa mở phòng mạch vừa cho thuê nhà… thì nộp hồ sơ ở đâu?

– Đây là trường hợp vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công vừa có thu nhập kinh doanh, sẽ quyết toán tại các chi cục thuế nơi có địa điểm kinh doanh có mã số thuế đăng ký là 10 số. Trường hợp có hai cơ sở kinh doanh, nếu cá nhân đăng ký giảm trừ gia cảnh ở nơi nào thì nộp hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân tại nơi đó. Nếu chưa đăng ký giảm trừ gia cảnh tại nơi nào thì nộp hồ sơ quyết toán tại chi cục thuế nơi cá nhân cư trú.

* Các cá nhân có thu nhập do làm đại lý xổ số, đại lý bảo hiểm hoặc các công ty bán hàng đa cấp… quyết toán thuế thế nào?

– Đây là khoản thu nhập được xác định là thu nhập từ kinh doanh. Theo đó, đại lý bảo hiểm, bán hàng đa cấp nộp hồ sơ tại chi cục thuế nơi cá nhân cư trú. Còn các cá nhân làm đại lý xổ số sẽ nộp hồ sơ quyết toán cho cơ quan thuế nơi quản lý địa điểm hoạt động kinh doanh xổ số.

Trường hợp trong năm cá nhân có số thuế khấu trừ hoặc tạm nộp lớn hơn số thuế phải nộp, có nhu cầu hoàn thuế thu nhập cá nhân thì phải có mã số thuế và phải hoàn tất thủ tục quyết toán thuế với cơ quan thuế. Hồ sơ quyết toán thuế được thực hiện theo thông tư 28 của Bộ Tài chính, gồm: tờ khai quyết toán thuế mẫu 09, phụ lục 09A, phụ lục 09B (nếu có thu nhập từ kinh doanh), phụ lục 09C (nếu có đăng ký giảm trừ gia cảnh), phụ lục 25 (nếu thuộc đối tượng được miễn thuế), chứng từ chứng minh số thuế đã khấu trừ.

Theo Ánh Hồng thực hiện

(Nguồn : BáoTuổi Trẻ)

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên – môi trường Nguyễn Mạnh Hiển

Trao đổi với Tuổi Trẻ về những chủ trương mới nhằm tháo gỡ vướng mắc trong cấp GCN, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên – môi trường Nguyễn Mạnh Hiển khẳng định việc cấp GCN tới đây sẽ tập trung theo hướng tháo gỡ triệt để, đảm bảo đúng quyền lợi cho người dân.

Thứ trưởng Hiển cho biết thêm nghị quyết của Quốc hội và chỉ đạo của Chính phủ trong năm 2013 xác định phải cơ bản hoàn thành việc cấp GCN lần đầu cho người dân, tức là phải đạt tỉ lệ trên 85% diện tích các loại đất cần cấp. Tuy nhiên, kết quả thực hiện việc cấp GCN ở nhiều địa phương vẫn còn đạt tỉ lệ thấp so với yêu cầu.

* Trong báo cáo mới đây, Bộ TN&MT đã xác định còn nhiều tỉnh, thành có tỉ lệ cấp GCN dưới 70%, nguyên nhân được chỉ ra là gì, thưa ông?

– Hiện nay còn 22 tỉnh, thành phố được xem là “trọng điểm” cần tập trung chỉ đạo tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ cấp GCN. Ở một số địa phương vẫn còn tình trạng kết quả cấp GCN dưới mức 70% diện tích cần cấp, một số địa phương khác cũng có tình trạng còn tới 4/5 loại đất có kết quả thấp. Như vậy, phải thấy rằng số lượng tồn đọng cần cấp GCN đối với một số loại đất vẫn còn nhiều, nhất là đất chuyên dùng còn 46 tỉnh, đất ở đô thị (22 tỉnh) và đất lâm nghiệp còn 30 tỉnh, đất nông nghiệp còn 15 tỉnh và đất ở nông thôn còn 15 tỉnh.

Chỉ tính riêng số lượng tồn đọng chưa cấp GCN ở 22 tỉnh, thành phố đã chiếm tới 70% khối lượng cần thực hiện của cả nước. Trong đó, nguyên nhân của việc chậm tiến độ cấp GCN được xác định gồm: Thứ nhất: vẫn còn tình trạng UBND các cấp ở một số địa phương thiếu quyết tâm, chưa thật sự vào cuộc để chỉ đạo, giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Thứ hai, trong thực hiện chưa chủ động tổ chức đăng ký, cấp GCN đồng loạt theo từng xã, phường mà vẫn bị động chờ người dân có nhu cầu đến đăng ký như trước đây. Cá biệt ở một số nơi còn có tình trạng cán bộ nhũng nhiễu, phiền hà cho người dân gây bức xúc trong dư luận. Tôi xin nói việc cấp GCN bây giờ không phải là giúp người dân, phải thay đổi cách nghĩ theo hướng trách nhiệm quản lý phải cấp GCN cho người dân khi đất đó có đủ điều kiện, phải cấp GCN để đảm bảo quản lý tốt hơn, vì vậy phải làm đồng loạt chứ không thể giải quyết riêng lẻ từng trường hợp.

Thứ ba, trong quá trình thực hiện vẫn còn hạn chế về đầu tư kinh phí cho việc đo đạc lập bản đồ địa chính. Theo chỉ thị của Thủ tướng, các tỉnh, thành phải bố trí trên 10% tiền sử dụng đất làm kinh phí cho việc cấp GCN, tuy nhiên hiện việc bố trí kinh phí không được thực hiện theo đúng yêu cầu, đây là một trong những hạn chế cần khắc phục, nếu không rất khó hoàn thành chỉ tiêu.

* Bộ TN&MT đã xác định những giải pháp “đột phá” nào để hoàn thành mục tiêu Quốc hội và Chính phủ yêu cầu?

– Đúng là để hoàn thành được mục tiêu này, nhiệm vụ của những tháng cuối năm 2013 rất nặng nề. Tuy nhiên, nhiệm vụ càng nặng nề thì trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện càng phải quyết liệt. Quan điểm của Bộ TN&MT trong chỉ đạo tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ cấp GCN tới đây rất rõ ràng, đó là phải nhìn nhận việc cấp GCN cho người dân không chỉ là việc đảm bảo quyền lợi mà còn giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước quản lý hiệu quả hơn nguồn lực đất đai.

Để tháo gỡ vướng mắc, bộ đã yêu cầu 22 tỉnh, thành phố có tỉ lệ cấp GCN còn thấp cần xác định việc hoàn thành cơ bản việc cấp GCN lần đầu trong năm 2013 là nhiệm vụ chính trị quan trọng và hết sức cấp bách. Trong triển khai thì từng địa phương cần phải quan tâm bố trí kinh phí cho thực hiện đo đạc lập, chỉnh lý bản đồ địa chính, cấp GCN gắn với việc giao chỉ tiêu cấp GCN cho từng huyện, xã phải thực hiện trong năm 2013.

Về giải pháp chuyên môn, UBND các tỉnh phải rà soát, ban hành quy định để giải quyết những vướng mắc do tồn tại, vi phạm pháp luật đất đai, pháp luật xây dựng ở địa phương theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; đối với các trường hợp lấn chiếm hoặc tự ý chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp thành đất ở đã ổn định từ trước ngày 1-7-2004, nay phù hợp với quy hoạch sử dụng, bộ đã xác định giải pháp tháo gỡ là xem xét cấp GCN cho người đang sử dụng. Hoặc những địa phương chưa thực hiện việc ghi nợ tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ khi cấp GCN lần đầu cho các hộ gia đình, cá nhân thì phải thực hiện ngay theo quy định đã được cho phép. Quan trọng nhất là vì quyền lợi của người dân mà thực hiện.

* Thưa ông, hiện nay ở Hà Nội và TP.HCM vẫn còn vài trăm nghìn căn hộ ở các dự án phát triển nhà chưa được cấp GCN. Đáng lưu ý về lý do người mua nhà bị “treo” quyền lợi cấp GCN lại do lỗi của chủ đầu tư. Bộ TN&MT sẽ giải quyết việc này ra sao?

– Đúng là ở hai thành phố hiện đang còn số lượng lớn căn hộ vướng về điều kiện cấp GCN. Những vướng mắc này đã được Bộ TN&MT chỉ ra trong quá trình kiểm tra việc cấp GCN ở một số dự án phát triển nhà ở tại Hà Nội và TP.HCM từ cuối năm 2011. Khi đó đã xác định ở hai thành phố có những vi phạm chủ yếu của chủ đầu tư dẫn tới vướng mắc phiền lụy cho người mua nhà như: xây dựng không đúng số tầng, không đúng diện tích theo quy hoạch, thiết kế, giấy phép xây dựng được cấp; vi phạm quy định về nghĩa vụ tài chính, sang nhượng dự án và một số trường hợp công ty mẹ được giao đất, nhưng việc xây dựng và ký hợp đồng bán nhà lại do công ty con thực hiện.

Những vi phạm này dẫn đến vướng mắc về mặt pháp lý khi làm thủ tục cấp GCN, ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua nhà. Trong đó còn có cả nguyên nhân do các cơ quan chức năng của hai thành phố trong quản lý, kiểm tra giám sát chưa được coi trọng, không xử lý dứt diểm. Ngay trước đây và trong chỉ đạo hiện nay, vấn đề bộ chú ý nhất, đó là những vi phạm nào thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư, những vi phạm nào thuộc lỗi của người dân. Quan điểm rất rõ ràng nếu vi phạm do lỗi của chủ đầu tư thì các cơ quan chức năng của hai thành phố vẫn phải xem xét làm các thủ tục cấp GCN đảm bảo quyền lợi cho người mua nhà, đồng thời phải có chế tài xử lý trách nhiệm của chủ đầu tư đối với từng trường hợp vi phạm pháp luật đất đai, pháp luật xây dựng.

* Cụ thể, Bộ TN&MT đã chỉ đạo ra sao để đảm bảo quyền lợi của người mua nhà, thưa Thứ trưởng?

– Bộ cũng đã tham vấn ý kiến Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính về giải pháp xử lý. Sau đó đã có hướng dẫn với hai thành phố, như đối với dự án vi phạm về số tầng, làm sai thiết kế thì vẫn cấp GCN cho người dân mua nhà ở những tầng không vi phạm. Hoặc trường hợp xây dựng không đúng thiết kế được duyệt, nếu xử lý phần vi phạm không ảnh hưởng đến kết cấu nhà, không làm thay đổi diện tích căn hộ thì vẫn cấp GCN cho người mua nhà ở đó.

Tương tự, đối với những dự án đang có vi phạm cần chỉ đạo xử lý dứt điểm để cấp GCN đảm bảo theo đúng nguyên tắc diện tích không vi phạm vẫn được cấp GCN và người mua nhà không có lỗi thì phải được cấp GCN. Kể cả trường hợp chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính nhưng người dân đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về tài chính thì vẫn cấp GCN.

Ngoài ra, bộ cũng đã có báo cáo với Thủ tướng về trường hợp vướng mắc trong cấp GCN ở các dự án phát triển nhà ở như trường hợp công ty mẹ được giao đất thực hiện dự án, đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính nhưng ủy quyền cho công ty con thực hiện dự án, sau đó công ty con ký hợp đồng mua bán nhà dưới hình thức ủy quyền của công ty mẹ thì xử lý theo hướng cấp GCN cho người mua nhà mà không phải làm lại thủ tục chuyển quyền sử dụng đất giữa công ty mẹ và công ty con, tới đây Thủ tướng Chính phủ sẽ có chỉ đạo các tỉnh, thành phố để đảm bảo quyền lợi của người dân.

XUÂN LONG thực hiện

(Nguồn: Báo Tuổi Trẻ)

Người mua nhà khốn đốn khi tổng giám đốc kiêm chủ tịch hội đồng quản trị Công ty Minh Việt – chủ đầu tư dự án Tricon Tower – biến mất – Ảnh: Nguyễn Quang

Thị trường bất động sản bất động suốt hai năm qua nhưng khoảng chục ngày gần đây lại nóng lên không phải vì giá mà hàng loạt dự án bị kiện cáo do chậm tiến độ, thậm chí chủ đầu tư ôm tiền biến mất. Người mua nhà khóc dở mếu dở.

Chậm tiến độ là phổ biến

Dự án Tricon Tower (khu đô thị Bắc An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội) theo thiết kế có ba tòa nhà cao 45 tầng với năm loại căn hộ, giá bán 1.500-1.800 USD/m2. Chủ đầu tư cam kết sẽ bàn giao nhà chậm nhất là ngày 30-6-2012. Tuy nhiên, đến nay dự án mới chỉ xong tầng hầm và nằm đắp chiếu từ năm 2011.

Văn phòng chủ đầu tư của dự án là Công ty đầu tư Minh Việt (tòa nhà C1, D6, phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã đóng cửa nhiều tháng nay. Có tin chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc công ty này là ông Edward Chi – người Mỹ gốc Hoa – đã ôm hơn 400 tỉ đồng tiền góp vốn mua căn hộ dự án này biến mất.

Là một trong 128 người mua nhà ở dự án Tricon Tower, anh Huỳnh Văn Kiểm than thở suốt hai tuần nay phải bỏ làm để đến canh ở Công ty đầu tư Minh Việt đòi tiền mua nhà. “Tôi thật sự hoang mang vì không biết có đòi được tiền không? Tôi đã nộp gần 3 tỉ đồng – tương đương 70% giá trị căn hộ – từ năm 2009 nhưng đến giờ nhà không thấy đâu mà tổng giám đốc dự án thì biến mất. Từ năm 2012, chúng tôi đã làm đơn gửi Sở Xây dựng Hà Nội, Bộ Xây dựng, Công an huyện Hoài Đức… để kêu cứu nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng từ phía các cơ quan chức năng” – anh Kiểm nói.

Ngoài dự án Tricon Tower, chủ đầu tư dự án Usilk City (Hà Đông, Hà Nội) – Công ty cổ phần Sông Đà Thăng Long – thừa nhận đã mất năng lực tài chính do đầu tư vốn dàn trải khiến dự án trễ hẹn thời gian bàn giao nhà đã hơn năm rưỡi. Sau rất nhiều cuộc họp, mới đây người mua căn hộ của dự án Usilk City sẽ đứng ra quản lý tài chính dự án này. Theo đó, thay vì nộp tiền trực tiếp cho chủ đầu tư, khách hàng đã mở tài khoản tại Ngân hàng Đầu tư phát triển VN. Tiền sẽ được nộp hằng tuần dựa trên kết quả triển khai của dự án.

Để không còn “tay không bắt giặc”

Trao đổi với Tuổi Trẻ, tiến sĩ Phạm Sỹ Liêm (phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng VN, nguyên thứ trưởng thường trực Bộ Xây dựng) đề nghị cần phải loại bỏ, cấm chủ đầu tư được bán nhà trên giấy. Vì bấy lâu nay các dự án xây dựng căn hộ vẫn thường dùng từ “góp vốn”. Thực chất đó là bán nhà trên giấy bằng cách huy động vốn từ chính người mua. Đây là điều khiến khách hàng buộc phải cầm dao đằng lưỡi, rủi ro rất cao.

Giải pháp đưa ra, theo ông Liêm, để phòng rủi ro cho người mua, nên quy định người mua đặt cọc tỉ lệ số tiền nhất định mua căn hộ đó. Ông Liêm phân tích: “Tôi đã đề xuất giải pháp này tại nhiều diễn đàn, hội nghị, hội thảo nhưng đại diện lãnh đạo Bộ Xây dựng cho rằng nếu như thế doanh nghiệp sẽ không có tiền để xây dựng. Vì vậy, họ cho phép các doanh nghiệp được huy động vốn của người mua. Từ đó thị trường xuất hiện nhiều doanh nghiệp mà chúng tôi gọi vui là “tay không bắt giặc”- trong tay không hề có đồng vốn nào vẫn có thể xây dựng dự án hoành tráng từ tiền người mua nhà góp vào”.

Ngoài ra, theo ông Liêm, có một phương án khác là người dân có thể tự đứng ra tổ chức góp tiền cho dự án, rồi sau đó thuê một hợp tác xã xây dựng. Đây là cách không chỉ đảm bảo cho dòng tiền an toàn mà còn góp phần hạ giá thành sản phẩm căn hộ, giá thành phí quản lý…

Về góc độ của cơ quan quản lý, ông Nguyễn Trần Nam, thứ trưởng Bộ Xây dựng, cho biết tình trạng dự án phải dừng thi công do thiếu vốn là khá phổ biến, gây lãng phí và bất ổn xã hội. Tới đây, Bộ Xây dựng sẽ bàn bạc với Ngân hàng Nhà nước đề nghị các ngân hàng cấp vốn hỗ trợ dự án bất động sản với tinh thần ngân hàng cam kết không khấu trừ, thu hồi ngay dòng tiền đầu tư cho dự án nhà ở.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng khẳng định để nâng cao tính chuyên nghiệp và hiệu quả trong công tác quản lý đầu tư dự án, Luật xây dựng sửa đổi tới đây sẽ quy định mô hình ban quản lý dự án theo khu vực để quản lý, đồng thời làm rõ thêm vai trò, trách nhiệm của chủ đầu tư, ban quản lý dự án và các chủ thể tham gia thực hiện dự án. Ngoài ra, luật sẽ sửa đổi theo hướng các dự án sử dụng nguồn vốn khác nhau sẽ được quản lý theo các phương thức và mức độ khác nhau, trong đó cơ quan quản lý nhà nước sẽ tập trung vào quản lý về quy hoạch xây dựng, quy chuẩn, tiêu chuẩn, chất lượng, chi phí đầu tư, dự toán… Bên cạnh đó, dự án bất động sản sẽ phải mua bảo hiểm.

L.THANH – L.HOÀI

(Nguồn : Báo Tuổi Trẻ)

Ông Võ Trí Thành phát biểu tại diễn đàn Mua bán sáp nhập 2013 – Ảnh: T.Đạm

Làm sao để “sống chung” với đối tác một cách hòa thuận mà không bị thôn tính luôn là một thách thức của doanh nghiệp VN.

Xu hướng tất yếu

Ông John Ditty, chủ tịch kiêm giám đốc Công ty KPMG VN, khẳng định dù số lượng giao dịch M&A tại VN trong nửa đầu năm 2013 giảm nhẹ, nhưng diễn biến thị trường nửa năm còn lại sẽ sáng sủa hơn, khi các thương vụ đang trong giai đoạn thực hiện tiến tới hoàn tất. “Đến cuối năm 2013, con số thương vụ mua bán sáp nhập và phát hành cổ phần riêng lẻ ở VN có thể xấp xỉ bằng năm ngoái với khoảng 300 thương vụ” – ông John Ditty dự báo.

Theo ông Đặng Xuân Minh – Công ty AVM Vietnam, trước năm 2009 nói đến M&A người ta chỉ nghĩ đến các thương vụ nước ngoài mua lại hoặc đầu tư vào doanh nghiệp VN. Tuy vậy, kể từ năm 2009-2013, hiện tượng các doanh nghiệp VN thực hiện M&A đã ngày càng phổ biến và chiếm khoảng 40% tổng giá trị thương vụ M&A tại VN. Có thể nhìn thấy qua những câu chuyện tăng trưởng từ các thương vụ M&A của Masan, Kinh Đô, Hùng Vương, Vingroup, Viettel, Doji…

Ông Masataka “Sam” Yoshida, giám đốc điều hành cấp cao RECOF, cho biết VN đứng thứ năm về các thương vụ M&A của doanh nghiệp Nhật Bản ở nước ngoài, đa số doanh nghiệp Nhật đều có mối quan tâm về hoạt động đầu tư tại VN. Các lĩnh vực sáng giá như sản xuất hàng tiêu dùng, dược, nông nghiệp và bán lẻ rất hấp dẫn các nhà đầu tư gắn với sự gia tăng dân số, tầng lớp trung lưu, kinh tế phát triển ở VN.

Dự báo về thị trường M&A thời gian tới, ông David Blackhall – giám đốc điều hành VinaLand – cho biết hiện rất nhiều nhà đầu tư quốc tế nhờ VinaLand tìm hiểu và cung cấp thông tin về cơ hội trên lĩnh vực bất động sản và các ngành nghề sản xuất khác. “So với một số nước trong khu vực, VN vẫn đảm bảo được mức độ an toàn hơn, vì vậy sẽ có nhiều M&A diễn ra trong thời gian tới” – ông David Blackhall nhấn mạnh.

“Bán mình” không dễ

Ông Cao Tiến Vị, chủ tịch HĐQT Công ty Giấy Sài Gòn, kể vào năm 2011, đứng trước con đường tìm đối tác chiến lược mở rộng phát triển thương hiệu hay thu hẹp hoạt động sản xuất, doanh nghiệp này đã chấp nhận hợp tác với đối tác Nhật Bản với tỉ lệ tăng dần lên đến 48% cổ phần. Mục tiêu lúc ấy là nhằm mở rộng thị trường, tiếp cận được toàn diện về kỹ thuật, công nghệ, quản lý, đào tạo nguồn nhân lực từ Công ty Daio, một công ty sản xuất giấy đứng thứ 3 ở Nhật.

Sau ba năm hợp tác, ông Vị thừa nhận không phải mục tiêu nào cũng đạt được. Tăng trưởng vẫn giữ đều nhưng hiệu quả thì hạn chế hơn do có nhiều sự thay đổi. Mục đích xuất khẩu mở rộng sang thị trường Nhật Bản cũng không đạt được, do Giấy Sài Gòn vẫn tự thân vận động. Đối tác không giúp được nhiều vì cũng gặp khó khăn ở thị trường nội địa Nhật Bản, thành ra về chiến lược lâu dài đặt ra như ban đầu xem như thất bại.

“Thật ra, Giấy Sài Gòn có đặc thù riêng, gặp đối tác khá tử tế nên cũng qua được nhiều sóng gió. Tuy vậy trong quá trình hợp tác có không ít bất đồng mà mình phải kiên nhẫn để vượt qua. Những va chạm ấy khó để nói đúng sai mỗi bên nhưng đến bây giờ cũng tạm ổn, doanh nghiệp có nhiều cơ hội phát triển thêm” – ông Cao Tiến Vị nói. Theo ông Vị, M&A còn liên quan đến quan điểm kinh doanh và năng lực tài chính. Doanh nghiệp VN thiếu kinh nghiệm khó chống đỡ nổi trước nước cờ “cá lớn nuốt cá bé” của doanh nghiệp nước ngoài.

Một lãnh đạo Công ty cổ phần Bánh kẹo Biên Hòa (Bibica) từng cay đắng thừa nhận đã sai lầm khi nhắc đến mối quan hệ hợp tác với Lotte. Vị này chia sẻ thời gian qua “hôn nhân” với Lotte diễn ra không như mong muốn, nếu như không muốn nói là đi ngược lại mục tiêu ban đầu. Hàng loạt mâu thuẫn trong chiến lược phát triển, quản trị doanh nghiệp liên tiếp xảy ra, mà đỉnh điểm là việc Lotte muốn đổi tên Bibica thành Lotte – Bibica. “Khi một người lạ vào nhà, họ muốn chi phối mình thì ắt sẽ xảy ra lục đục, nhất là khi đụng chạm đến quyền lợi” – vị này nói.

Theo ông John Ditty, những nghiên cứu gần đây cho thấy các doanh nghiệp VN vẫn còn khá chật vật thay đổi sau khi vốn ngoại đổ vào như thay đổi quản trị doanh nghiệp, cơ cấu nhân sự… Thực tế để tìm được đối tác mạnh có cùng tầm nhìn, con đường phát triển trên thị trường ở VN là không dễ. Ông Ditty cho rằng hầu hết những M&A thất bại là do hai bên thiếu sự tin tưởng lẫn nhau. Không tìm được tiếng nói chung trong chiến lược phát triển, mục tiêu lâu dài.

Trong khi đó, ông Masataka “Sam” Yoshida – giám đốc điều hành cấp cao RECOF, đơn vị từng thực hiện hơn 1.000 thương vụ M&A, trong đó có vài chục thương vụ giữa doanh nghiệp Nhật Bản và VN – cho rằng trong M&A, cả bên mua lẫn bên bán đều mong muốn điều có lợi nhất, phải dung hòa, uyển chuyển thì mới tìm được lối ra. “Không nên quá lo lắng sẽ bị thôn tính vì M&A là xu thế tất yếu, quan trọng là chọn đúng đối tác, và bản thân doanh nghiệp phải chuẩn bị thật tốt về nội lực, chiến lược phát triển, quản trị…” – ông Masataka “Sam” Yoshida nói.

NHƯ BÌNH

(Nguồn: Báo tuổi trẻ)

Kiện con đòi đất

Trong vụ kiện này, nguyên đơn là bà Phạm Thị Ngọc Như, mẹ ruột của chồng bà Hạnh. Theo đơn khởi kiện của bà Như, năm 1988, bà giao cho chồng bà Hạnh (con trưởng) quản lý, sử dụng khoảng 5.000 m² đất. Năm 1995, bà Như và bốn người con khác làm thỏa thuận công nhận phần đất trên là tài sản chung chưa chia, chỉ để cho chồng bà Hạnh tạm thời canh tác. Năm 2001, bà Như ký tên cho đứt chồng bà Hạnh hơn 1.000 m² (trong tổng diện tích 5.000 m² đang giao cho chồng bà Hạnh quản lý, sử dụng). Sau đó, chồng bà Hạnh làm thủ tục kê khai hơn 1.000 m²này chung với phần đất mà ông khai hoang mở rộng, đến năm 2002 thì được cấp giấy đỏ đứng tên ông.

Chồng bà Hạnh và phần đất tranh chấp. Ảnh: CTV

Đầu năm 2006, bà Như khởi kiện đòi lại hơn 1.000 m² đất đã cho chồng bà Hạnh. Chồng bà Hạnh không đồng ý, cho rằng sau khi bà Như cho đất, ông đã nhập vào phần đất khai hoang, mở rộng thêm rồi kê khai, được cấp giấy đỏ, nay bà Như đòi lại là không có cơ sở. Chưa kể, sau đó ông đã cắt đất để cho con gái và đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận, cấp giấy đỏ riêng…

Mỗi tòa một quan điểm

Tháng 7-2006, TAND huyện Dầu Tiếng đã xử sơ thẩm lần đầu, chấp nhận yêu cầu của bà Như, buộc chồng bà Hạnh phải trả lại hơn 1.000 m²đất đang tranh chấp. Tòa cũng kiến nghị UBND huyện thu hồi các giấy đỏ để điều chỉnh lại cho phù hợp…

Chồng bà Hạnh kháng cáo. Đầu năm 2007, TAND tỉnh Bình Dương xử phúc thẩm lần đầu, quyết định như án sơ thẩm nhưng có sửa chữa nội dung là buộc chồng bà Hạnh và con gái phải trả lại cho bà Như 1.080 m² đất. Tòa cũng buộc bà Như phải hoàn lại cho người con gái của vợ chồng bà Hạnh hơn 75 triệu đồng tiền đã xây nhà, đầu tư trên đất…

Chồng bà Hạnh làm đơn khiếu nại giám đốc thẩm. Tháng 1-2010, chánh án TAND Tối cao đã ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng hủy cả hai bản án sơ, phúc thẩm vì có vi phạm nghiêm trọng cả về thủ tục lẫn việc xác định chứng cứ. Bởi lẽ ngoài lời khai thì bà Như không xuất trình được chứng cứ chứng minh đất của bà chính là phần đất mà chồng bà Hạnh đang sử dụng. Trường hợp nếu đúng thì việc hai cấp tòa tuyên chồng bà Hạnh phải trả đất cho bà Như cũng không chính xác…

Năm tháng sau, Tòa Dân sự TAND Tối cao đã họp phiên giám đốc thẩm, chấp nhận kháng nghị của chánh án TAND Tối cao và tuyên hủy hai bản án trên, giao hồ sơ về cho TAND huyện Dầu Tiếng xử sơ thẩm lại. Tòa Dân sự nhận định: Bà Như đòi chồng bà Hạnh trả lại một phần đất mà ông đang sử dụng và đã được cấp giấy. Chồng bà Hạnh thì cho rằng ngoài đất mẹ cho, ông còn khai hoang mở rộng thêm và đều được cấp giấy đỏ. Lẽ ra tòa hai cấp phải làm rõ thửa đất mà chồng bà Hạnh đang sử dụng có đúng là thửa đất của bà Như hay không, có việc chồng bà Hạnh khai hoang mở rộng thêm hay không, nếu có thì diện tích bao nhiêu. Mặt khác, chồng bà Như (tức cha chồng bà Hạnh) chết từ năm 1984, đã hết thời hiệu khởi kiện chia phần đất di sản thừa kế của ông này để lại. Án sơ, phúc thẩm chưa làm rõ phần đất này do ai đang quản lý, sử dụng.

Bên cạnh đó, về mặt tố tụng, hai cấp tòa sơ, phúc thẩm còn thiếu sót khi không đưa bốn người em của chồng bà Hạnh vào tham gia tố tụng để làm rõ việc chồng bà Hạnh có được mẹ cho đất hay không, nếu có thì cho bao nhiêu. Ngoài ra, hai cấp tòa cũng không đưa bà Hạnh vào tham gia tố tụng là không đúng…

Trên “chỉ”, dưới không “nghe”

Tháng 8-2011, TAND huyện Dầu Tiếng đã xử sơ thẩm lần hai, chỉ bổ sung thiếu sót về tố tụng bằng cách đưa bà Hạnh và bốn người em của chồng bà Hạnh tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Về mặt nội dung, tòa vẫn tuyên y như lần xử trước, buộc chồng bà Hạnh phải trả cho bà Như hơn 1.000 m² đất.

Chồng bà Hạnh lại kháng cáo. Trong thời gian chờ TAND tỉnh Bình Dương xử phúc thẩm lần hai thì ông bị bệnh nặng và qua đời. Lúc này, bà Hạnh thừa kế nghĩa vụ của chồng và tiếp tục theo đuổi vụ kiện. Tháng 1-2013, TAND tỉnh Bình Dương đã xử phúc thẩm lần hai, tiếp tục sửa một phần án sơ thẩm nhưng vẫn công nhận cho bà Như phần diện tích đất tranh chấp.

Sau phiên phúc thẩm, bà Hạnh lại gửi đơn khiếu nại giám đốc thẩm đề nghị hủy hai bản án trên. Bà cho rằng trong quá trình giải quyết lại vụ kiện, hai cấp tòa sơ, phúc thẩm chưa làm rõ các thiếu sót mà quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của chánh án TAND Tối cao và quyết định giám đốc thẩm của Tòa Dân sự TAND Tối cao đã chỉ ra…

THANH TÙNG

(Nguồn: Báo Pháp luật Tp.HCM)

Bỗng chốc thành tay trắng

Theo bà Lang trình bày, năm 2002, bà cùng ông Đặng Minh Dũng đã trả 1 tỉ đồng (tương đương 200 cây vàng lúc đó) tiền công giữ rừng cho 10 hộ dân ở ấp Cán Gáo, xã Đông Hưng B, An Minh (Kiên Giang) thì mới được giao 130 ha đất rừng phòng hộ. Việc chuyển nhượng thành quả lao động trên đất đã được chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng chấp nhận.

Một năm sau, bà Lang đầu tư thêm 500 triệu đồng làm đường băng cản lửa phòng, chống cháy rừng theo quyết định của Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang. Tiếp đó, bà dựng tám căn nhà, mua xuồng ghe, máy móc, trồng cây gây rừng và thuê bảy hộ dân quản lý, bảo vệ rừng. Hằng năm đến mùa khô, bà còn thuê người trực lửa, dọn cỏ trên bờ, dưới sông, bơm nước, mua tám xuồng hơi tuần tra rừng… để phòng cháy.

Bà Lang mệt mỏi vì hành trình khiếu kiện. Ảnh: H.YẾN

“Quá trình nhận khoán, tôi trả đủ tiền, không hề có sai phạm nên phần đất rừng của tôi không bị tranh chấp gì. Thời gian này ban quản lý rừng làm trái chủ trương, chính sách, không cho tôi nhận quyền lợi gì theo quyết định của Chính phủ nhưng tôi vẫn bám rừng, vay tiền, thế chấp toàn bộ tài sản ở Long An để tiếp tục đầu tư bảo vệ rừng” – bà Lang kể tiếp.

Đến năm 2007, ban quản lý rừng có chủ ý chuyển đất rừng khoán thành đất rừng sản xuất như vậy dân sẽ thu hồi được vốn đầu tư và sẽ có lợi nhuận. Bà Lang chưa kịp vui mừng thì bất ngờ vào tháng 2-2009, giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang đã ra quyết định thu hồi phần đất rừng mà bà nhận khoán để đem giao cho người khác.

Thu hồi quyết định là xong?

Bao nhiêu tiền của, công sức, tâm huyết đầu tư rừng và giữ rừng bỗng chốc trở thành tay trắng, bà Lang đã đi khiếu nại nhiều nơi về quyết định thu hồi trên, đồng thời đòi bồi thường nhưng không được giải quyết thỏa đáng. Cuối năm 2010, chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang xác nhận quyết định của giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh không sai nên bác việc khiếu nại của bà. Vì vậy, bà Lang buộc phải khởi kiện quyết định của giám đốc Sở ra TAND tỉnh Kiên Giang vào tháng 2-2012.

Trong thời gian tòa đang giải quyết vụ kiện, tháng 1-2013, giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang đã ra quyết định mới với nội dung hủy bỏ quyết định thu hồi đất rừng đối với bà Lang. Dù đối tượng khởi kiện không còn nhưng bà Lang vẫn cương quyết không rút đơn khởi kiện bởi theo bà, việc yêu cầu bồi thường tổn thất chưa được giải quyết.

“Hiện nay đất rừng của tôi đã bị thu hồi hết và giao khoán cho hộ khác. Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang chỉ hủy quyết định của mình mà không khôi phục quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tôi. Họ phủi tay xong chuyện, vậy thiệt hại của tôi ai sẽ đứng ra chịu trách nhiệm đây?” – bà Lang nghẹn ngào.

Xử sơ thẩm hồi tháng 3, TAND tỉnh Kiên Giang đã bác đơn khởi kiện của bà Lang vì cho rằng đối tượng khởi kiện không còn, đồng thời tách yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại của bà thành một vụ án dân sự khác khi có yêu cầu. Bà Lang kháng cáo. Quá trình giải quyết án sau đó, thẩm phán tòa phúc thẩm khuyên bà nên rút kháng cáo nhưng bà vẫn cương quyết không đồng ý.

Theo bà Lang, nếu rút kháng cáo thì đồng nghĩa với việc bà sẽ phải đi khởi kiện ban quản lý rừng (bên ký hợp đồng giao khoán đất rừng cho bà) theo thủ tục tố tụng dân sự để đòi bồi thường thiệt hại. Thế nhưng kiện ban quản lý rừng sẽ không đem lại kết quả gì bởi ban quản lý rừng không làm gì sai. Họ không phải là cơ quan ra quyết định thu hồi đất rừng. Trong khi đó, cơ quan ra quyết định ở đây là Sở NN&PTNT tỉnh thì sẽ “ung dung thoát khỏi vòng tố tụng”.

Không thể tách thành vụ án dân sự?

Chúng tôi đã mang vụ việc của bà Lang đi trao đổi với nhiều thẩm phán có kinh nghiệm xử án hành chính.

Theo các thẩm phán, việc giải quyết án hành chính bao gồm cả việc giải quyết yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại do hành vi, quyết định hành chính trái pháp luật gây ra. Vì thế, phán quyết tách phần đòi bồi thường thiệt hại ra thành vụ án dân sự khác nếu người đi kiện có yêu cầu của tòa sơ thẩm là không hợp lý. Thông thường, các tòa sẽ chỉ tách nếu yêu cầu của đương sự nằm ngoài phạm vi giải quyết theo luật định.

Đồng tình, một kiểm sát viên cao cấp Viện Phúc thẩm III VKSND Tối cao cũng cho rằng nếu tách phần đòi bồi thường thiệt hại ra thành vụ án dân sự thì người dân sẽ không có cơ sở đòi bồi thường khi quyết định sai đã bị rút. Cách làm này không khác gì “phủi tay bỏ mặc dân”.

Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi và thông tin tới bạn đọc khi vụ việc có diễn tiến mới.

HOÀNG YẾN

(Nguồn: Báo Pháp luật Tp.HCM)

Xét xử phải có điểm dừng?

Chánh án Trương Hòa Bình nói: “Báo cáo với Quốc hội, chúng ta theo một cơ chế có phá án. Tức là khi thấy bản án có những căn cứ vi phạm pháp luật, chánh án hoặc viện trưởng kháng nghị thì Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao sẽ xét xử lại một số bản án theo thẩm quyền và sau đó sẽ ban hành quyết định giám đốc thẩm. Nhưng cũng có một số trường hợp, tòa án cấp dưới xét xử lại nhưng không tuân theo đường lối giám đốc thẩm và xét xử lại có khi lại trở lại như bản án đã bị kháng nghị”.

Theo ông Bình, đây là một vấn đề lớn trong tố tụng liên quan đến việc quy định của pháp luật: “Chúng tôi đã kiến nghị với Quốc hội trong việc sửa đổi Hiến pháp và sắp tới đây sẽ đưa vào sửa đổi các luật theo hướng quy định tòa cấp dưới có nghĩa vụ phải tuân theo đường lối xét xử của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao”.

Vụ kiện của ông Phạm Thanh Tùng (huyện Dầu Tiếng, Bình Dương) phải kéo dài hơn bảy năm vì án xử đi xử lại. Ảnh: CTV

Kiến nghị của ông Bình được một số chuyên gia đồng tình vì cho rằng việc xét xử phải có điểm dừng, không thể kéo dài lê thê mãi.

Theo PGS-TS Đỗ Văn Đại (Trưởng khoa Luật dân sự Trường ĐH Luật TP.HCM), nếu cùng một vụ việc mà luôn có sự khác nhau về nhận thức giữa các cấp tòa thì đến một thời điểm nào đó cũng nên theo đường lối xét xử của TAND Tối cao. Chẳng hạn, nếu TAND Tối cao đã xử giám đốc thẩm lần thứ hai mà các tòa sơ, phúc thẩm vẫn bảo vệ quan điểm ban đầu của mình thì đến lần xử giám đốc thẩm thứ ba, TAND Tối cao có quyền yêu cầu cấp dưới phải tuân theo đường lối xét xử của mình để đảm bảo tính ổn định của pháp luật.

Ông Đại cho rằng cơ chế trên phù hợp với hệ thống luật thành văn như ở Việt Nam. Thực tế đã chứng minh là nước Pháp – một nước theo hệ thống luật thành văn đã áp dụng thành công cơ chế này: Bộ luật Tổ chức tòa án của Pháp quy định nguyên tắc nếu Tòa án Tối cao đã hủy án một lần rồi mà tòa án địa phương vẫn không nghe theo quan điểm của Tòa án Tối cao thì Tòa án Tối cao sẽ triệu tập Hội đồng Thẩm phán. Hội đồng này sẽ ra một quyết định mang tính ràng buộc theo hướng ở lần xét xử thứ hai, tòa án địa phương phải tuân theo quyết định của Hội đồng Thẩm phán.

Vi phạm nguyên tắc xét xử độc lập?

Ngược lại, nhiều chuyên gia băn khoăn rằng nếu buộc tòa cấp dưới phải tuân thủ đường lối xét xử giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thì sẽ triệt tiêu một nguyên tắc cơ bản là thẩm phán và hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

Theo luật sư Nguyễn Thế Phong (Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Long An), nước ta đang cải cách tư pháp theo hướng nâng cao tính chịu trách nhiệm của thẩm phán. Chuyện mỗi cấp tòa, mỗi thẩm phán bảo vệ quan điểm của mình, về bản chất cũng là tôn trọng quyền suy nghĩ của thẩm phán, không bị lệ thuộc trong tư duy nhận thức pháp luật. Nếu bắt họ phải theo đường lối xét xử của cấp trên thì sẽ tạo ra tình trạng xử án theo chỉ đạo, không ai chịu trách nhiệm cuối cùng về phán quyết của mình.

“Đây không phải là cách hay để khắc phục tình trạng án xử đi xử lại mà phải dùng biện pháp đúc kết kinh nghiệm xét xử hằng năm trong ngành để các thẩm phán hiểu và thống nhất chung về nhận thức. Lúc đó tự khắc các thẩm phán, các cấp tòa phải tự nhìn lại mình và có được tiếng nói chung” – luật sư Phong nói.

Đồng tình, luật sư Trần Công Ly Tao (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM) khẳng định: “Nguyên tắc xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật có thể coi là kim chỉ nam trong Hiến pháp và hệ thống pháp luật. Do đó không thể sửa các luật tố tụng về vấn đề đã thuộc về nguyên tắc này mà phải tôn trọng nó. Thà chấp nhận việc án bị kéo dài vì xử đi xử lại chứ không thể vi phạm nguyên tắc”.

THANH TÙNG

(Nguồn: Báo Pháp luật Tp.HCM)