Danh mục: Tin tức

Điều kiện nhập cư chặt chẽ hơn

Phát biểu tại phiên họp, nhiều ý kiến ĐBQH tán thành việc bổ sung một số hành vi cấm giả mạo các điều kiện, đồng thời giao cho HĐND cấp tỉnh quy định diện tích ở tối thiểu để được nhập cư vào nội đô các đô thị lớn. ĐB Huỳnh Văn Tính (Tiền Giang) nói: “Tôi rất đồng ý với quy định này, bởi đã từng có trường hợp chủ nhà ở có diện tích 20m2 bảo lãnh cho… 25 người nhập hộ khẩu”.

ĐB Touneh Drong Minh Thắm (Lâm Đồng) đồng ý hạn chế nhập cư vào thành phố lớn bằng những điều kiện chặt chẽ hơn, nhưng chỉ ở khu vực nội thành. “Trách nhiệm xác nhận diện tích nhà ở của người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ để làm thủ tục cho đăng ký thường trú là của ai? Kinh phí ở đâu? Dự luật cần làm rõ điều này”, bà Thắm nêu vấn đề.

Lưu ý đến tình trạng gia tăng số vụ bóc lột lao động, xâm hại trẻ em trong thời gian gần đây, ĐB Ngô Thị Minh (Quảng Ninh) đề nghị bổ sung điều khoản yêu cầu có văn bản chấp thuận của người giám hộ hoặc giấy tờ chứng minh quan hệ gia đình khi làm thủ tục đăng ký tạm trú cho trẻ em dưới 16 tuổi. Có cùng nỗi lo lắng này, ĐB Đỗ Văn Đương (TPHCM) khuyến nghị: “Phải cân nhắc để hạ thấp độ tuổi phải thông báo lưu trú xuống, đừng quy định cứng là 14 tuổi”.

Trong khi đó, dẫn chứng những vướng mắc đang xảy ra trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự, dân sự mà nguyên nhân là công tác quản lý dân cư không chặt chẽ, ĐB Huỳnh Ngọc Ánh (TPHCM) nói, ông hoàn toàn ủng hộ việc đảm bảo quyền của công dân là được tự do cư trú, nhưng công dân đi đâu, đến đâu thì cũng phải đăng ký. Ngược lại, cơ quan tiếp quản tạm trú đó có trách nhiệm thông báo cho cơ quan quản lý trước đây và việc này phải ghi vào trong luật để thống nhất thực hiện.

Về thời hạn thực hiện thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú, đa số ý kiến ĐBQH tán thành quy định tại dự thảo là 12 tháng (rút ngắn còn một nửa thời gian so với hiện hành), song cũng có một vài vị đại biểu QH đề nghị nên làm kịp thời hơn, chỉ còn 6 tháng…

Buổi chiều, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng và dự án Luật Việc làm.

Thông qua các ngày hội việc làm, nhiều thanh niên đã kiếm được việc làm ổn định. Ảnh: THÁI BẰNG

Hỗ trợ người lao động thiết thực, cụ thể

Về dự án Luật Việc làm, luật này mới trình để Quốc hội cho ý kiến lần đầu tiên, vì thế các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) cho rằng cần phải có thời gian hoàn thiện thêm. Nhiều ĐB cũng cho rằng, dự thảo Luật Việc làm cần quy định rõ Nhà nước đảm bảo quyền và lợi ích của người lao động (NLĐ), quy trách nhiệm của người sử dụng lao động.

Theo ĐB Đỗ Mạnh Hùng (Thái Nguyên), hiện nay có tình trạng NLĐ phải làm việc rất vất vả đến nỗi như bị bóc lột sức lao động nhưng bị người sử dụng lao động nợ lương trong thời gian dài, không trả lương hoặc nếu có trả lương thì cũng không đúng với công sức của NLĐ. “Dự thảo Luật Việc làm cần quy định rõ trách nhiệm sử dụng và bảo đảm quyền lợi cho NLĐ. Việc trả tiền lương phải xứng đáng với công việc của NLĐ”, ĐB Hùng bày tỏ quan điểm.

Đồng ý với quan điểm trên, ĐB Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) cho rằng, dự thảo Luật Việc làm cần quy định rõ tổ chức, doanh nghiệp phải có trách nhiệm bảo đảm quyền lợi của NLĐ nếu trong thời gian làm việc, lao động đó gặp tai nạn hoặc gặp sự cố trong công việc dẫn đến ảnh hưởng lớn về sức khỏe.

Ngoài ra, để bảo vệ NLĐ, ĐB Trương Thị Huệ (Thái Nguyên) nêu ý kiến, trong dự thảo Luật Việc làm cần kiểm soát hoạt động của các trung tâm giới thiệu, tư vấn việc làm cho NLĐ. Bởi có nhiều trung tâm mở ra với hình thức yêu cầu người tìm việc đóng tiền giới thiệu ban đầu nhưng sau đó lại không giới thiệu hoặc tìm việc cho NLĐ. Như vậy, người tìm việc rơi vào tình trạng “tiền mất, tật mang”.

ĐB Đỗ Văn Đương (TPHCM) cho rằng, đây là luật mới nên quan điểm làm luật là rất quan trọng. Trong bối cảnh hiện nay, dù chúng ta xây dựng CNH-HĐH nhưng trình độ lao động thấp, tay nghề thấp, sức cạnh tranh khi xuất khẩu lao động là rất kém vì chủ yếu là lao động phổ thông. Mặt khác, khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai, nhiều lao động thanh niên mất đất sản xuất, họ làm gì, hỗ trợ đào tạo nghề họ như thế nào? Luật cần phải chỉ rõ những giải pháp để hỗ trợ chứ không chỉ nói hỗ trợ chung chung.

ĐB Lê Đông Phong (TPHCM) băn khoăn, lao động nông thôn thường gắn với công việc thời vụ, vậy thời gian nông nhàn thì có gọi là thời gian thất nghiệp hay không? Ngoài ra, cần hỗ trợ để lao động ở nông thôn gắn với việc làm ở nông thôn, để họ đỡ phải ra thành thị tìm việc làm. Chung quan điểm, ĐB Nguyễn Mạnh Cường cũng nói, cần nói rõ về bảo hiểm thất nghiệp cho người dân gồm những nội dung gì và bảo hiểm thất nghiệp được sử dụng cho lao động đang làm việc nhưng bị tai nạn như thế nào. Việc sử dụng quỹ nên tập trung vào trợ cấp thất nghiệp và tìm kiếm việc làm.

Nên tăng khen thưởng dân

Về Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng, ĐB Lê Trọng Sang (TPHCM) rất tán thành quan điểm khen thưởng mọi tổ chức, cá nhân, không phân biệt nhà nước – tư nhân. Tuy nhiên, ĐB Sang cũng cho rằng phải khắc phục tình trạng thi đua, khen thưởng kiểu “đến hẹn lại lên”; hình thức. “Cần thiết khen thưởng kịp thời các cá nhân, người dân có thành tích nổi bật trong cuộc sống, như thế mới động viên kịp thời sự đóng góp của mọi cá nhân trong xã hội, ví dụ như một anh xe ôm dũng cảm bắt cướp chẳng hạn”, ĐB Sang nhấn mạnh.

ĐB Huỳnh Ngọc Ánh (TPHCM)

ĐB Huỳnh Ngọc Ánh (TPHCM) cũng tán thành ý kiến của ĐB Lê Trọng Sang khi phát biểu, thi đua, khen thưởng không nên đến hẹn lại lên, xếp hàng để lấy danh hiệu. Cần khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc, nổi bật, ví dụ như tấm gương em Nguyễn Văn Nam (Nghệ An) vừa qua đã hy sinh bản thân để cứu sống 4 em nhỏ.

Còn ĐB Ngô Ngọc Bình (TPHCM) thì băn khoăn, thi đua là phong trào của quần chúng nhưng hiện nay khen thưởng chủ yếu là cán bộ. “Vì thế, sự cống hiến của những người trực tiếp làm ra sản phẩm phục vụ xã hội sẽ không được thúc đẩy. Đó là mâu thuẫn phải sửa được khi sửa luật lần này. Cần tập trung khen thưởng cho người lao động trực tiếp, giảm khen thưởng ở cấp nhà nước”, ĐB Bình đề xuất. ĐB Lê Đông Phong (TPHCM) thì cho rằng các quy định, thủ tục, quy trình để khen thưởng không nên máy móc, hình thức.

ANH THƯ – LÂM NGUYÊN

****

* Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc: Báo chí sẽ được chứng kiến ngay từ lúc tiến hành bỏ phiếu Bên lề kỳ họp Quốc hội sáng 8-6, ông Nguyễn Hạnh Phúc, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đã trả lời phỏng vấn báo chí về công tác chuẩn bị cho việc tiến hành lấy phiếu tin nhiệm đối với các chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn. Thông tin về nội dung các phiên chất vấn thành viên Chính phủ cũng đã được Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cung cấp. Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết, đến thời điểm này, công tác chuẩn bị lấy phiếu tín nhiệm cơ bản đã hoàn tất, báo cáo công tác của các chức danh trong diện được lấy phiếu đã gửi đến các vị ĐBQH, việc thiết kế mẫu phiếu, danh sách ban kiểm phiếu, các báo cáo liên quan đã được chuẩn bị. “Đây là lần đầu tiên sau 69 năm Quốc hội mới tiến hành lấy phiếu tín nhiệm, chắc chắn sẽ phải rút kinh nghiệm dần dần, lần sau chắc sẽ tốt hơn”, ông Nguyễn Hạnh Phúc nói. Dù ý kiến cử tri (được tập hợp qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, theo nguyên tắc phải gửi đến 20 ngày trước khi bỏ phiếu) được coi là một kênh thông tin sẽ được các vị ĐBQH xem xét, cân nhắc khi bỏ phiếu, nhưng cho đến thời điểm sáng 8-6, không có ý kiến nào của cử tri liên quan đến vấn đề này. * PV: Dư luận có e ngại về tình trạng “vận động tín nhiệm”. Liệu điều đó có thể xảy ra không, nếu có thì biện pháp xử lý thế nào, thưa ông? * ÔNG NGUYỄN HẠNH PHÚC: Tôi cũng chưa nhận được bất kỳ một ý kiến nào góp ý hay phản ánh gì với Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc này. Là người sẽ được đánh giá tín nhiệm và cũng sẽ tiến hành đánh giá tín nhiệm các chức danh khác, tôi cho rằng ai làm thế sẽ tự đánh mất uy tín của chính mình. Người đánh giá tín nhiệm là các ĐBQH, đại diện của nhân dân, cầm lá phiếu họ sẽ phải suy nghĩ, thể hiện trách nhiệm cao nhất của mình. * Liệu tác động của việc chuẩn bị lấy phiếu tín nhiệm có khiến cho không khí tranh luận tại nghị trường trở nên e dè hơn? * Tôi không nghĩ vậy. Cá nhân tôi cho rằng mỗi vị ĐBQH nói chung và các chức danh được lấy phiếu đều có quyền hỏi và trả lời. Hỏi đúng thì người ta trả lời theo thẩm quyền, theo nhận định của họ. Không có chuyện vì việc này việc kia. * Nhiều vị ĐBQH cho rằng việc tiến hành lấy phiếu tín nhiệm trước khi trả lời chất vấn là quy trình “ngược”, ông nghĩ sao? *Việc đó đã được bàn rồi. Tiến hành lấy phiếu trước là để đảm bảo sự công bằng. Vì kỳ này chỉ 4 bộ trưởng, thành viên Chính phủ trả lời, còn các bộ trưởng đã trả lời các kỳ trước hay chưa lần nào trả lời chất vấn thì sao? * Quy trình tiến hành và việc công bố kết quả sẽ diễn ra thế nào? *Quy trình thì đương nhiên là công khai, báo chí sẽ được chứng kiến ngay từ lúc tiến hành bỏ phiếu cho đến khi công bố kết quả. Kết quả sẽ được công bố theo ba mức độ: tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp, cụ thể từng phiếu, từng loại, có thế nào thì ghi như thế. Ví dụ ông A được bao nhiêu phiếu tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp thì cứ công bố con số tuyệt đối. Còn nếu kết quả thấp dưới 50% qua hai lần lấy phiếu tín nhiệm thì tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm, việc này đã được quy định rõ trong Nghị quyết của QH. *Ông có thể chia sẻ với tư cách cá nhân về công việc chuẩn bị đánh giá tín nhiệm? Tiêu chí gì theo ông là quan trọng nhất khi đánh giá mức độ tín nhiệm? * Qua tiếp xúc cử tri, tôi đã ghi nhận nhiều tâm tư nguyện vọng của người dân; nghiên cứu rất kỹ báo cáo của các thành viên Chính phủ, các chức danh được lấy phiếu. Tôi cũng đã theo dõi tình hình kinh tế xã hội và các phiên thảo luận vừa qua của QH và suy nghĩ xem lĩnh vực nào, ngành gì mà tư lệnh ngành đó đã hoàn thành tốt nhiệm vụ. Theo tôi, tiêu chí đầu tiên để đánh giá tư lệnh một ngành là hoàn thành nhiệm vụ; mặc dù phẩm chất đạo đức cũng phải song song. * Ông có lo ngại do nể nang mà kết quả việc lấy phiếu sẽ là “hòa cả làng” hay không? *Tôi không lo ngại như thế. Cái chính là đánh giá kết quả chính xác chứ không phải cứ ra kết quả nhiều người thấp mới là tốt, là khách quan. * Cảm ơn ông. ANH THƯ ghi (Nguồn: Báo Sài Gòn Giải Phóng)

Yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu

Theo hồ sơ khởi kiện của ông H., trước đây ông N. có vay tiền của ông nhưng không trả. Đầu năm 2009, ông H. từng khởi kiện ông N. tại TAND TP Nha Trang. Trong quá trình tòa giải quyết, ông và ông N. thỏa thuận được với nhau nên tháng 1-2009, tòa đã ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên đương sự, nội dung là ông N. đồng ý trả nợ cho ông H. 454 triệu đồng.

Sau khi quyết định trên có hiệu lực pháp luật, ông H. yêu cầu thi hành án nhưng ông N. không chịu trả nợ. Cơ quan thi hành án dân sự xác minh thì được biết vào tháng 12-2008 (một tháng trước khi tòa ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên đương sự), ông N. đã lập văn bản thỏa thuận phân chia tài sản thừa kế của cha để lại. Văn bản này được công chứng tại Phòng Công chứng số 1 của tỉnh Khánh Hòa.

Cho rằng văn bản phân chia tài sản thừa kế có công chứng mà ông N. lập ảnh hưởng đến quyền lợi của mình, ông H. đã khởi kiện yêu cầu TAND TP Nha Trang tuyên bố văn bản này vô hiệu.

Là việc dân sự

Cho đến nay vụ kiện này vẫn chưa được giải quyết dứt điểm do các bên đương sự không hợp tác, mặt khác cũng có nhiều ý kiến khác nhau về việc tòa có nhầm lẫn hay không khi thụ lý thành vụ án dân sự.

Ở vụ việc nói trên, quan hệ tranh chấp về hợp đồng vay tiền giữa ông H. và ông N. đã được giải quyết bằng một quyết định có hiệu lực từ tháng 1-2009 của tòa án. Vì vậy, quyền lợi của ông H. được giải quyết theo thủ tục thi hành án. Trong trường hợp có căn cứ cho rằng ông N. có giao dịch dân sự và công chứng trái pháp luật gây thiệt hại đến quyền và lợi ích của mình thì ông H. có quyền yêu cầu tòa tuyên bố văn bản công chứng đó vô hiệu.

Theo khoản 6 Điều 26 BLTTDS năm 2004 (được sửa đổi, bổ sung năm 2011), yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu là việc dân sự (không có tranh chấp, không có bị đơn). Do đó, TAND TP Nha Trang đã làm nhiều người ngạc nhiên khi thụ lý thành vụ án dân sự (có tranh chấp với đầy đủ hai bên nguyên, bị).

Hậu quả pháp lý ra sao?

Theo TS Nguyễn Văn Tiến (giảng viên khoa Luật dân sự Trường ĐH Luật TP.HCM), hậu quả pháp lý giữa việc tòa thụ lý, giải quyết việc dân sự và thụ lý, giải quyết vụ án dân sự là hoàn toàn khác nhau. Sự khác nhau đó biểu hiện ở các điểm cơ bản sau:

Thứ nhất, nếu là việc dân sự thì thời gian giải quyết của tòa sẽ nhanh hơn rất nhiều so với vụ án dân sự. Thứ hai, nếu là việc dân sự thì thủ tục sẽ đơn giản, gọn nhẹ hơn rất nhiều so với vụ án dân sự (không phải qua khâu hòa giải, không phải mở phiên tòa…). Thứ ba, việc tòa thụ lý nhầm làm biến đổi bản chất vụ việc, biến chuyện đơn giản thành phức tạp, biến cái không tranh chấp thành cái có tranh chấp, tạo ra xung đột trong xã hội. Chưa kể, nếu là việc dân sự thì đương sự chỉ phải đóng lệ phí cố định 200.000 đồng, còn là vụ án thì phải đóng án phí theo % giá trị tranh chấp.

Nói chung, theo TS Tiến, nếu tòa thụ lý nhầm việc dân sự thành vụ án dân sự thì các đương sự sẽ phải gánh chịu nhiều thiệt hại cả về thời gian, công sức lẫn tiền bạc.

H.HÀ – T.TÙNG

(Nguồn: Báo pháp luật Tp.HCM)

Các trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện

Để làm rõ hơn về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, Nghị quyết 03 ngày 3-12-2012 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn như sau: Các tranh chấp dân sự mà văn bản quy phạm pháp luật có quy định về thời hiệu khởi kiện thì áp dụng thời hiệu được quy định trong văn bản quy phạm pháp luật đó.

Chẳng hạn, đối với tranh chấp về hợp đồng kinh doanh bảo hiểm thì thời hiệu khởi kiện là ba năm kể từ thời điểm phát sinh tranh chấp (Điều 30 Luật Kinh doanh bảo hiểm). Đối với các tranh chấp lao động cá nhân thì thời hiệu khởi kiện là một năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm (Điều 202 Bộ luật Lao động)…

Cạnh đó, Nghị quyết 03 đưa ra một hướng dẫn rất mới về các tranh chấp dân sự không áp dụng thời hiệu khởi kiện: Một là tranh chấp về quyền sở hữu tài sản. Hai là tranh chấp về đòi lại tài sản do người khác đang quản lý, chiếm hữu. Ba là tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Ví dụ: Tháng 1-2008, ông A cho ông B vay 500 triệu đồng, thời hạn vay là một năm. Đến hạn, ông B không trả nợ. Tháng 4-2011, ông A khởi kiện yêu cầu tòa buộc ông B trả lại cả khoản tiền gốc lẫn tiền lãi.

Nếu như trước kia, đơn khởi kiện của ông A sẽ bị tòa từ chối thụ lý vì đã hết thời hiệu khởi kiện thì nay theo hướng dẫn mới, tòa sẽ chỉ từ chối thụ lý, giải quyết yêu cầu đòi khoản tiền lãi của ông A. Riêng với yêu cầu đòi khoản tiền gốc (tranh chấp đòi lại tài sản) của ông A thì tòa vẫn thụ lý, giải quyết theo thủ tục chung.

Hướng dẫn thời điểm bắt đầu thời hiệu yêu cầu

Theo Nghị quyết 03, không áp dụng thời hiệu yêu cầu trong các trường hợp sau: Yêu cầu tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; yêu cầu hủy bỏ quyết định tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự. Hay yêu cầu tuyên bố một người mất tích, yêu cầu hủy bỏ quyết định tuyên bố một người mất tích; yêu cầu tuyên bố một người đã chết, yêu cầu hủy bỏ quyết định tuyên bố một người đã chết…

Trước đây, một điểm làm các thẩm phán lúng túng là xác định thời điểm bắt đầu thời hiệu yêu cầu. Vì vậy, Nghị quyết 03 hướng dẫn thời điểm này được tính từ ngày phát sinh quyền yêu cầu. Ví dụ: Theo Điều 45 Luật Công chứng thì công chứng viên, người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người có quyền và lợi ích liên quan, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có quyền đề nghị tòa tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu khi có căn cứ cho rằng việc công chứng vi phạm pháp luật. Trong trường hợp này, thời điểm bắt đầu thời hiệu yêu cầu được tính từ ngày biết được việc công chứng có vi phạm pháp luật.

Khởi kiện đặc biệt: Phải có chứng thực

Một vướng mắc khác đối với nhiều tòa, nhiều thẩm phán là trường hợp khởi kiện của người không biết chữ, không nhìn được, không thể tự mình làm đơn khởi kiện, không thể tự mình ký tên hoặc điểm chỉ.

Để giải quyết vướng mắc, Nghị quyết 05 ngày 3-12-2012 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn rõ là những người này có thể nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện nhưng phải có người làm chứng (có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự). Người làm chứng phải ký xác nhận việc khởi kiện và nội dung khởi kiện vào đơn khởi kiện trước mặt người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã. Người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã chứng nhận trước mặt người khởi kiện và người làm chứng.

Bên cạnh đó, Nghị quyết 05 cũng hướng dẫn về quyền khởi kiện của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi. Những người này nếu không mất năng lực hành vi dân sự, không bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, đã tham gia lao động theo hợp đồng lao động hoặc giao dịch dân sự bằng tài sản riêng thì có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án về tranh chấp có liên quan đến hợp đồng lao động hoặc giao dịch dân sự đó.

HOÀNG YẾN

(Nguồn: Báo Pháp luật Tp.HCM)

Ông Võ Trí Thành phát biểu tại diễn đàn Mua bán sáp nhập 2013 – Ảnh: T.Đạm

Làm sao để “sống chung” với đối tác một cách hòa thuận mà không bị thôn tính luôn là một thách thức của doanh nghiệp VN.

Xu hướng tất yếu

Ông John Ditty, chủ tịch kiêm giám đốc Công ty KPMG VN, khẳng định dù số lượng giao dịch M&A tại VN trong nửa đầu năm 2013 giảm nhẹ, nhưng diễn biến thị trường nửa năm còn lại sẽ sáng sủa hơn, khi các thương vụ đang trong giai đoạn thực hiện tiến tới hoàn tất. “Đến cuối năm 2013, con số thương vụ mua bán sáp nhập và phát hành cổ phần riêng lẻ ở VN có thể xấp xỉ bằng năm ngoái với khoảng 300 thương vụ” – ông John Ditty dự báo.

Theo ông Đặng Xuân Minh – Công ty AVM Vietnam, trước năm 2009 nói đến M&A người ta chỉ nghĩ đến các thương vụ nước ngoài mua lại hoặc đầu tư vào doanh nghiệp VN. Tuy vậy, kể từ năm 2009-2013, hiện tượng các doanh nghiệp VN thực hiện M&A đã ngày càng phổ biến và chiếm khoảng 40% tổng giá trị thương vụ M&A tại VN. Có thể nhìn thấy qua những câu chuyện tăng trưởng từ các thương vụ M&A của Masan, Kinh Đô, Hùng Vương, Vingroup, Viettel, Doji…

Ông Masataka “Sam” Yoshida, giám đốc điều hành cấp cao RECOF, cho biết VN đứng thứ năm về các thương vụ M&A của doanh nghiệp Nhật Bản ở nước ngoài, đa số doanh nghiệp Nhật đều có mối quan tâm về hoạt động đầu tư tại VN. Các lĩnh vực sáng giá như sản xuất hàng tiêu dùng, dược, nông nghiệp và bán lẻ rất hấp dẫn các nhà đầu tư gắn với sự gia tăng dân số, tầng lớp trung lưu, kinh tế phát triển ở VN.

Dự báo về thị trường M&A thời gian tới, ông David Blackhall – giám đốc điều hành VinaLand – cho biết hiện rất nhiều nhà đầu tư quốc tế nhờ VinaLand tìm hiểu và cung cấp thông tin về cơ hội trên lĩnh vực bất động sản và các ngành nghề sản xuất khác. “So với một số nước trong khu vực, VN vẫn đảm bảo được mức độ an toàn hơn, vì vậy sẽ có nhiều M&A diễn ra trong thời gian tới” – ông David Blackhall nhấn mạnh.

“Bán mình” không dễ

Ông Cao Tiến Vị, chủ tịch HĐQT Công ty Giấy Sài Gòn, kể vào năm 2011, đứng trước con đường tìm đối tác chiến lược mở rộng phát triển thương hiệu hay thu hẹp hoạt động sản xuất, doanh nghiệp này đã chấp nhận hợp tác với đối tác Nhật Bản với tỉ lệ tăng dần lên đến 48% cổ phần. Mục tiêu lúc ấy là nhằm mở rộng thị trường, tiếp cận được toàn diện về kỹ thuật, công nghệ, quản lý, đào tạo nguồn nhân lực từ Công ty Daio, một công ty sản xuất giấy đứng thứ 3 ở Nhật.

Sau ba năm hợp tác, ông Vị thừa nhận không phải mục tiêu nào cũng đạt được. Tăng trưởng vẫn giữ đều nhưng hiệu quả thì hạn chế hơn do có nhiều sự thay đổi. Mục đích xuất khẩu mở rộng sang thị trường Nhật Bản cũng không đạt được, do Giấy Sài Gòn vẫn tự thân vận động. Đối tác không giúp được nhiều vì cũng gặp khó khăn ở thị trường nội địa Nhật Bản, thành ra về chiến lược lâu dài đặt ra như ban đầu xem như thất bại.

“Thật ra, Giấy Sài Gòn có đặc thù riêng, gặp đối tác khá tử tế nên cũng qua được nhiều sóng gió. Tuy vậy trong quá trình hợp tác có không ít bất đồng mà mình phải kiên nhẫn để vượt qua. Những va chạm ấy khó để nói đúng sai mỗi bên nhưng đến bây giờ cũng tạm ổn, doanh nghiệp có nhiều cơ hội phát triển thêm” – ông Cao Tiến Vị nói. Theo ông Vị, M&A còn liên quan đến quan điểm kinh doanh và năng lực tài chính. Doanh nghiệp VN thiếu kinh nghiệm khó chống đỡ nổi trước nước cờ “cá lớn nuốt cá bé” của doanh nghiệp nước ngoài.

Một lãnh đạo Công ty cổ phần Bánh kẹo Biên Hòa (Bibica) từng cay đắng thừa nhận đã sai lầm khi nhắc đến mối quan hệ hợp tác với Lotte. Vị này chia sẻ thời gian qua “hôn nhân” với Lotte diễn ra không như mong muốn, nếu như không muốn nói là đi ngược lại mục tiêu ban đầu. Hàng loạt mâu thuẫn trong chiến lược phát triển, quản trị doanh nghiệp liên tiếp xảy ra, mà đỉnh điểm là việc Lotte muốn đổi tên Bibica thành Lotte – Bibica. “Khi một người lạ vào nhà, họ muốn chi phối mình thì ắt sẽ xảy ra lục đục, nhất là khi đụng chạm đến quyền lợi” – vị này nói.

Theo ông John Ditty, những nghiên cứu gần đây cho thấy các doanh nghiệp VN vẫn còn khá chật vật thay đổi sau khi vốn ngoại đổ vào như thay đổi quản trị doanh nghiệp, cơ cấu nhân sự… Thực tế để tìm được đối tác mạnh có cùng tầm nhìn, con đường phát triển trên thị trường ở VN là không dễ. Ông Ditty cho rằng hầu hết những M&A thất bại là do hai bên thiếu sự tin tưởng lẫn nhau. Không tìm được tiếng nói chung trong chiến lược phát triển, mục tiêu lâu dài.

Trong khi đó, ông Masataka “Sam” Yoshida – giám đốc điều hành cấp cao RECOF, đơn vị từng thực hiện hơn 1.000 thương vụ M&A, trong đó có vài chục thương vụ giữa doanh nghiệp Nhật Bản và VN – cho rằng trong M&A, cả bên mua lẫn bên bán đều mong muốn điều có lợi nhất, phải dung hòa, uyển chuyển thì mới tìm được lối ra. “Không nên quá lo lắng sẽ bị thôn tính vì M&A là xu thế tất yếu, quan trọng là chọn đúng đối tác, và bản thân doanh nghiệp phải chuẩn bị thật tốt về nội lực, chiến lược phát triển, quản trị…” – ông Masataka “Sam” Yoshida nói.

NHƯ BÌNH

(Nguồn: Báo tuổi trẻ)

Kiện con đòi đất

Trong vụ kiện này, nguyên đơn là bà Phạm Thị Ngọc Như, mẹ ruột của chồng bà Hạnh. Theo đơn khởi kiện của bà Như, năm 1988, bà giao cho chồng bà Hạnh (con trưởng) quản lý, sử dụng khoảng 5.000 m² đất. Năm 1995, bà Như và bốn người con khác làm thỏa thuận công nhận phần đất trên là tài sản chung chưa chia, chỉ để cho chồng bà Hạnh tạm thời canh tác. Năm 2001, bà Như ký tên cho đứt chồng bà Hạnh hơn 1.000 m² (trong tổng diện tích 5.000 m² đang giao cho chồng bà Hạnh quản lý, sử dụng). Sau đó, chồng bà Hạnh làm thủ tục kê khai hơn 1.000 m²này chung với phần đất mà ông khai hoang mở rộng, đến năm 2002 thì được cấp giấy đỏ đứng tên ông.

Chồng bà Hạnh và phần đất tranh chấp. Ảnh: CTV

Đầu năm 2006, bà Như khởi kiện đòi lại hơn 1.000 m² đất đã cho chồng bà Hạnh. Chồng bà Hạnh không đồng ý, cho rằng sau khi bà Như cho đất, ông đã nhập vào phần đất khai hoang, mở rộng thêm rồi kê khai, được cấp giấy đỏ, nay bà Như đòi lại là không có cơ sở. Chưa kể, sau đó ông đã cắt đất để cho con gái và đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận, cấp giấy đỏ riêng…

Mỗi tòa một quan điểm

Tháng 7-2006, TAND huyện Dầu Tiếng đã xử sơ thẩm lần đầu, chấp nhận yêu cầu của bà Như, buộc chồng bà Hạnh phải trả lại hơn 1.000 m²đất đang tranh chấp. Tòa cũng kiến nghị UBND huyện thu hồi các giấy đỏ để điều chỉnh lại cho phù hợp…

Chồng bà Hạnh kháng cáo. Đầu năm 2007, TAND tỉnh Bình Dương xử phúc thẩm lần đầu, quyết định như án sơ thẩm nhưng có sửa chữa nội dung là buộc chồng bà Hạnh và con gái phải trả lại cho bà Như 1.080 m² đất. Tòa cũng buộc bà Như phải hoàn lại cho người con gái của vợ chồng bà Hạnh hơn 75 triệu đồng tiền đã xây nhà, đầu tư trên đất…

Chồng bà Hạnh làm đơn khiếu nại giám đốc thẩm. Tháng 1-2010, chánh án TAND Tối cao đã ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng hủy cả hai bản án sơ, phúc thẩm vì có vi phạm nghiêm trọng cả về thủ tục lẫn việc xác định chứng cứ. Bởi lẽ ngoài lời khai thì bà Như không xuất trình được chứng cứ chứng minh đất của bà chính là phần đất mà chồng bà Hạnh đang sử dụng. Trường hợp nếu đúng thì việc hai cấp tòa tuyên chồng bà Hạnh phải trả đất cho bà Như cũng không chính xác…

Năm tháng sau, Tòa Dân sự TAND Tối cao đã họp phiên giám đốc thẩm, chấp nhận kháng nghị của chánh án TAND Tối cao và tuyên hủy hai bản án trên, giao hồ sơ về cho TAND huyện Dầu Tiếng xử sơ thẩm lại. Tòa Dân sự nhận định: Bà Như đòi chồng bà Hạnh trả lại một phần đất mà ông đang sử dụng và đã được cấp giấy. Chồng bà Hạnh thì cho rằng ngoài đất mẹ cho, ông còn khai hoang mở rộng thêm và đều được cấp giấy đỏ. Lẽ ra tòa hai cấp phải làm rõ thửa đất mà chồng bà Hạnh đang sử dụng có đúng là thửa đất của bà Như hay không, có việc chồng bà Hạnh khai hoang mở rộng thêm hay không, nếu có thì diện tích bao nhiêu. Mặt khác, chồng bà Như (tức cha chồng bà Hạnh) chết từ năm 1984, đã hết thời hiệu khởi kiện chia phần đất di sản thừa kế của ông này để lại. Án sơ, phúc thẩm chưa làm rõ phần đất này do ai đang quản lý, sử dụng.

Bên cạnh đó, về mặt tố tụng, hai cấp tòa sơ, phúc thẩm còn thiếu sót khi không đưa bốn người em của chồng bà Hạnh vào tham gia tố tụng để làm rõ việc chồng bà Hạnh có được mẹ cho đất hay không, nếu có thì cho bao nhiêu. Ngoài ra, hai cấp tòa cũng không đưa bà Hạnh vào tham gia tố tụng là không đúng…

Trên “chỉ”, dưới không “nghe”

Tháng 8-2011, TAND huyện Dầu Tiếng đã xử sơ thẩm lần hai, chỉ bổ sung thiếu sót về tố tụng bằng cách đưa bà Hạnh và bốn người em của chồng bà Hạnh tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Về mặt nội dung, tòa vẫn tuyên y như lần xử trước, buộc chồng bà Hạnh phải trả cho bà Như hơn 1.000 m² đất.

Chồng bà Hạnh lại kháng cáo. Trong thời gian chờ TAND tỉnh Bình Dương xử phúc thẩm lần hai thì ông bị bệnh nặng và qua đời. Lúc này, bà Hạnh thừa kế nghĩa vụ của chồng và tiếp tục theo đuổi vụ kiện. Tháng 1-2013, TAND tỉnh Bình Dương đã xử phúc thẩm lần hai, tiếp tục sửa một phần án sơ thẩm nhưng vẫn công nhận cho bà Như phần diện tích đất tranh chấp.

Sau phiên phúc thẩm, bà Hạnh lại gửi đơn khiếu nại giám đốc thẩm đề nghị hủy hai bản án trên. Bà cho rằng trong quá trình giải quyết lại vụ kiện, hai cấp tòa sơ, phúc thẩm chưa làm rõ các thiếu sót mà quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của chánh án TAND Tối cao và quyết định giám đốc thẩm của Tòa Dân sự TAND Tối cao đã chỉ ra…

THANH TÙNG

(Nguồn: Báo Pháp luật Tp.HCM)

Xét xử phải có điểm dừng?

Chánh án Trương Hòa Bình nói: “Báo cáo với Quốc hội, chúng ta theo một cơ chế có phá án. Tức là khi thấy bản án có những căn cứ vi phạm pháp luật, chánh án hoặc viện trưởng kháng nghị thì Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao sẽ xét xử lại một số bản án theo thẩm quyền và sau đó sẽ ban hành quyết định giám đốc thẩm. Nhưng cũng có một số trường hợp, tòa án cấp dưới xét xử lại nhưng không tuân theo đường lối giám đốc thẩm và xét xử lại có khi lại trở lại như bản án đã bị kháng nghị”.

Theo ông Bình, đây là một vấn đề lớn trong tố tụng liên quan đến việc quy định của pháp luật: “Chúng tôi đã kiến nghị với Quốc hội trong việc sửa đổi Hiến pháp và sắp tới đây sẽ đưa vào sửa đổi các luật theo hướng quy định tòa cấp dưới có nghĩa vụ phải tuân theo đường lối xét xử của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao”.

Vụ kiện của ông Phạm Thanh Tùng (huyện Dầu Tiếng, Bình Dương) phải kéo dài hơn bảy năm vì án xử đi xử lại. Ảnh: CTV

Kiến nghị của ông Bình được một số chuyên gia đồng tình vì cho rằng việc xét xử phải có điểm dừng, không thể kéo dài lê thê mãi.

Theo PGS-TS Đỗ Văn Đại (Trưởng khoa Luật dân sự Trường ĐH Luật TP.HCM), nếu cùng một vụ việc mà luôn có sự khác nhau về nhận thức giữa các cấp tòa thì đến một thời điểm nào đó cũng nên theo đường lối xét xử của TAND Tối cao. Chẳng hạn, nếu TAND Tối cao đã xử giám đốc thẩm lần thứ hai mà các tòa sơ, phúc thẩm vẫn bảo vệ quan điểm ban đầu của mình thì đến lần xử giám đốc thẩm thứ ba, TAND Tối cao có quyền yêu cầu cấp dưới phải tuân theo đường lối xét xử của mình để đảm bảo tính ổn định của pháp luật.

Ông Đại cho rằng cơ chế trên phù hợp với hệ thống luật thành văn như ở Việt Nam. Thực tế đã chứng minh là nước Pháp – một nước theo hệ thống luật thành văn đã áp dụng thành công cơ chế này: Bộ luật Tổ chức tòa án của Pháp quy định nguyên tắc nếu Tòa án Tối cao đã hủy án một lần rồi mà tòa án địa phương vẫn không nghe theo quan điểm của Tòa án Tối cao thì Tòa án Tối cao sẽ triệu tập Hội đồng Thẩm phán. Hội đồng này sẽ ra một quyết định mang tính ràng buộc theo hướng ở lần xét xử thứ hai, tòa án địa phương phải tuân theo quyết định của Hội đồng Thẩm phán.

Vi phạm nguyên tắc xét xử độc lập?

Ngược lại, nhiều chuyên gia băn khoăn rằng nếu buộc tòa cấp dưới phải tuân thủ đường lối xét xử giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thì sẽ triệt tiêu một nguyên tắc cơ bản là thẩm phán và hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

Theo luật sư Nguyễn Thế Phong (Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Long An), nước ta đang cải cách tư pháp theo hướng nâng cao tính chịu trách nhiệm của thẩm phán. Chuyện mỗi cấp tòa, mỗi thẩm phán bảo vệ quan điểm của mình, về bản chất cũng là tôn trọng quyền suy nghĩ của thẩm phán, không bị lệ thuộc trong tư duy nhận thức pháp luật. Nếu bắt họ phải theo đường lối xét xử của cấp trên thì sẽ tạo ra tình trạng xử án theo chỉ đạo, không ai chịu trách nhiệm cuối cùng về phán quyết của mình.

“Đây không phải là cách hay để khắc phục tình trạng án xử đi xử lại mà phải dùng biện pháp đúc kết kinh nghiệm xét xử hằng năm trong ngành để các thẩm phán hiểu và thống nhất chung về nhận thức. Lúc đó tự khắc các thẩm phán, các cấp tòa phải tự nhìn lại mình và có được tiếng nói chung” – luật sư Phong nói.

Đồng tình, luật sư Trần Công Ly Tao (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM) khẳng định: “Nguyên tắc xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật có thể coi là kim chỉ nam trong Hiến pháp và hệ thống pháp luật. Do đó không thể sửa các luật tố tụng về vấn đề đã thuộc về nguyên tắc này mà phải tôn trọng nó. Thà chấp nhận việc án bị kéo dài vì xử đi xử lại chứ không thể vi phạm nguyên tắc”.

THANH TÙNG

(Nguồn: Báo Pháp luật Tp.HCM)

Từ ngày 15-10, người đi đò không mặc áo phao sẽ bị phạt đến 200.000 đồng.

Những ngày qua, Thanh tra GTVT đã mở đợt tuyên truyền tại 36 bến đò ngang trên địa bàn TP về việc thực hiện nghiêm Nghị định 93/2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông hàng hải, đường thủy nội địa.

Theo Nghị định 93, chánh Thanh tra Sở GTVT có quyền phạt tiền đến 37,5 triệu đồng; tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động, bằng, chứng chỉ chuyên môn hoặc chứng chỉ hành nghề… của người lái, chủ tàu, chủ bến thủy nội địa.

L.ĐỨC – H.TUYÊN

(Nguồn: Báo Pháp Luật Tp.HCM)